Náttúrufræðingurinn

Árgangur

Náttúrufræðingurinn - 2010, Blaðsíða 33

Náttúrufræðingurinn - 2010, Blaðsíða 33
33 Tímarit Hins íslenska náttúrufræðifélags tölvu á síðustu árum og leiðrétt þær. Auk þess fékk Náttúruverndarráð frumrit eða afrit þeirra allra, með ljósmyndum og kortum sem þeim fylgdu, og ættu þau nú að vera í Umhverfisstofnun í Reykjavík – ef þau eru ekki týnd. Fyrirspurn þar- aðlútandi hefur ekki verið svarað! Náttúruverndarstofa: Þar sem formaður SUNN var jafnframt for- stöðumaður Náttúrugripasafnsins á árunum 1969–1973 hlaut starfsemi þess að mótast nokkuð af félagsstarf- inu og oft var þetta meira og minna samtvinnað. Samtökin höfðu frá upphafi aðstöðu í safninu og 1975 var útbúin þar sérstök skrifstofa fyrir náttúruverndarmál og nefnd Náttúruverndarstofa. Lagði SUNN henni til síma og ýmis skrifstofu- tæki. Árin 1974–1977 var Hörður Kristinsson forstöðumaður safnsins og vann undirritaður þá mest við málefni náttúruverndar, einkum við könnun og skráningu náttúruminja. Rannsóknir: Náttúrugripasafnið tók að sér ýmsar rannsóknir sem tengdust verndun náttúru Norður- lands beint eða óbeint, m.a. á lífríki Laxár og Mývatns og fleiri vatna 1971–1972, og á jarðvegslífi 1969– 1975, sem þá töldust til nýjunga hér á landi. Í því skyni var komið upp rannsóknastofu á bænum Björk í Mývatnssveit og rannsóknastöðinni Kötlu á Árskógsströnd, sem hafði til umráða stórt hús á Víkurbakka, þar sem höfundur bjó 1966–1975 og hægt var að hýsa hópa náttúrufræð- inga. Flestir komu þeir frá nærliggj- andi ríkjum og fengust við margs konar rannsóknir á sjó og landi, en Katla var fyrsta stöð af þessu tagi hérlendis. Af þessum rannsóknum spratt m.a. bókarkverið Veröldin í vatninu.15 Týli – tímarit um náttúrufræði og náttúruvernd – hóf göngu sína 1971, útgefið misserislega af Nátt- úrugripasafninu á Akureyri í sam- vinnu við Bókaforlag Odds Björns- sonar. Þar var vistfræðin fyrst kynnt á íslensku og iðulega fjallað um efni sem SUNN hafði á dagskrá sinni, t.d. í sérhefti um vatn og vatnalíf 1973 og votlendisvernd 1978. Einnig birti það fréttir af mál- efnum náttúruverndar. 15 árgangar komu út af Týli áður en það gaf upp öndina 1985. Mannvirkjamál: Eins og áður var getið lenti SUNN strax í upphafi í eldlínu Laxárvirkjunarmálsins og mótaði það starfsemi samtakanna fyrstu árin. Á árunum 1974–1975 hafði félagið nokkur afskipti af fyrir- hugaðri stórvirkjun Blöndu. Í álykt- un fulltrúafundar 1975 var bent á þau miklu verðmæti, í formi vel gróins votlendis, sem færu forgörð- um við þá virkjun á Auðkúlu- og Eyvindarstaðaheiðum. Náttúrufars- könnun sem Náttúrugripasafnið annaðist fyrir Orkustofnun á virkj- unarsvæðinu 1976 staðfesti þetta álit. Hins vegar voru skoðanir heima- manna mjög skiptar og engin sam- staða myndaðist í héraði gegn henni. (Nánar í bók Helga Baldurssonar: Lýðræði í viðjum valds16.) Einnig sendu samtökin frá sér álitsgerð- ir um Kröfluvirkjun, fyrirhugaðar virkjanir í Jökulsám Skagafjarðar (Villinganesvirkjun), Skjálfandafljóti (Íshólsvirkjun) og Jökulsá á Fjöllum (Dettifossvirkjun). Árið 1976 voru opinberaðar hug- myndir um byggingu álbræðslu á vesturströnd Eyjafjarðar. Stjórn SUNN og fulltrúar félagsins í Eyja- firði lýstu eindreginni andstöðu við þá fyrirætlan og sendu frá sér ýtar- lega greinargerð um málið, og þess var ekki langt að bíða að mörg önn- ur félög og samtök ályktuðu í sama dúr. Náttúrugripasafnið stóð fyrir sérstakri könnun á svæðinu frá Ak- ureyri til Árskógsstandar og samdi um hana ýtarlega skýrslu fyrir Stað- arvalsnefnd um iðnrekstur.17 Þar var sýnt fram á að náttúrufar lands og lagar í Eyjafirði, sem og búskapur og sjósókn, myndi bíða óbætanlegt tjón af álveri á þessum stað. Síðan hefur þessi álvershugmynd lítið látið á sér kræla og er vonandi úr sögunni. Ennfremur hefur SUNN varað við olíuleit og borun eftir olíu á hafs- botni úti fyrir Norðurlandi. Loks má nefna að samtökin komu að nýlagn- ingu vega á Norðurlandi og tveir af stjórnarmönnum þeirra voru um tíma fulltrúar Náttúruverndarráðs í samstarfsnefndum um vegamál. Önnur náttúruverndar- samtök og samband landshlutafélaga Stofnun SUNN varð áhugamönn- um um náttúruvernd í öðrum landshlutum hvatning til að setja á fót sams konar félög. Árið 1970 bættust við Náttúruverndarsamtök Austurlands (NAUST), stofnuð 13. september á Egilsstöðum. Hjörleifur Guttormsson líffræðingur, þá kenn- ari í Neskaupstað, var aðalhvata- maður að stofnun þeirra og stýrði þeim í langan tíma. Náttúruvernd- arfélag Reykjavíkur og nágrennis var 2. mynd. Skoðunarferð um Aðaldal í tengslum við aðalfund SUNN, 2. september 1978. Þorgeir Jakobsson útskýrir jarðsögu dalsins. Ljósm.: Helgi Hallgrímsson. 79 1-4#loka.indd 33 4/14/10 8:49:00 PM
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152

x

Náttúrufræðingurinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.