Náttúrufræðingurinn - 2010, Blaðsíða 147

147
Tímarit Hins íslenska náttúrufræðifélags
Árósasamningurinn felur í sér
verulegar réttarfarslegar og lýð-
ræðislegar úrbætur fyrir einstak-
linga og samtök sem starfa á sviði
umhverfismála og náttúruvernd-
ar. Samningurinn tengir saman
umhverfisrétt og mannréttindi
og kveður á um að það sé réttur
sérhvers manns að lifa í heil-
brigðu umhverfi. Jafnframt beri
sérhverjum einstaklingi skylda
til að vernda umhverfið. Samn-
ingurinn á að tryggja almenningi
réttindi til að geta uppfyllt þessa
skyldu með þrennu móti: 1) með
rétti til aðgangs að upplýsingum
um umhverfismál, 2) með rétti til
þátttöku í málsmeðferð þegar
undirbúnar eru ákvarðanir af
hálfu stjórnvalda í umhverfis-
málum og 3) með aðgangi að
réttlátri málsmeðferð í umhverf-
ismálum fyrir dómstólum eða
öðrum óháðum og hlutlausum
úrskurðaraðila.
Hið íslenska náttúrufræðifélag
hvetur Alþingi Íslendinga ein-
dregið til þess að staðfesta þenn-
an mikilvæga samning fyrir þing-
lok. Ísland er eina ríkið á Evrópska
efnahagssvæðinu sem ekki hefur
fullgilt samninginn. Félagið er
jafnframt reiðubúið að veita lið-
sinni vegna þeirra breytinga sem
vinna þarf á gildandi lögum sem
snerta umhverfis- og náttúru-
vernd vegna fullgildingar á Árósa-
samningnum.“
2. Ályktun um náttúruverndar
áætlun 2009–2013:
„Aðalfundur Hins íslenska nátt-
úrufræðifélags, haldinn 28.
febrúar 2009 í Kópavogi, fagnar
þingsályktunartillögu um nátt-
úruverndaráætlun 2009–2013
þar sem er að finna 13 svæði; sex
svæði þar sem áhersla er lögð á
verndun vegna plantna, þrjú
svæði vegna verndunar hrygg-
leysingja, þrjú svæði vegna vist-
gerðar á hálendinu og eitt svæði
vegna jarðfræði. Sérstaklega er
fagnað tillögum um stækkun frið-
lands Þjórsárvera, verndun Orra-
vatnsrústa og verndun Langa-
sjávar og nágrennis.
Það er von félagsins að Alþingi
samþykki náttúruverndaráætlun
2009–2013 sem fyrst og án tilslök-
unar á vægi verndunar náttúrunn-
ar. Aldrei hefur verið brýnna að
standa vörð um náttúruna í ljósi
vaxandi álags og ásóknar af marg-
víslegu tagi, svo sem í tengslum
við ferðamennsku, orkufram-
leiðslu og vegagerð.
Hið íslenska náttúrufræðifélag
skorar jafnframt á hlutaðeigandi
að hraða eins og kostur er fram-
kvæmd náttúruverndaráætlan-
anna, en af 14 svæðum í fyrstu
náttúruverndaráætluninni, sem
samþykkt var á Alþingi í maí 2004,
hefur verndun gengið eftir á
aðeins tveimur svæðum.“
3. Ályktun um Náttúruminjasafn:
„Aðalfundur Hins íslenska nátt-
úrufræðifélags, haldinn 28. febrú-
ar 2009 í Kópavogi, fagnar setn-
ingu laga um Náttúruminjasafn
Íslands vorið 2007 og vonast til
þess að málefni safnsins séu loks-
ins komin í góðan farveg. Jafn-
framt er minnt á ályktanir fyrri
aðalfunda félagsins til margra ára
um málefni Náttúruminjasafns
Íslands, höfuðsafns íslensku þjóð-
arinnar í náttúrufræðum, sem
félagið hefur sett á oddinn í meira
en heila öld. Hið íslenska nátt-
úrufræðifélag hvetur mennta-
málaráðherra og aðra hlutaðeig-
andi aðila til að beita sér næstu
árin af fullum þunga fyrir því að
ráðist verði í byggingu veglegs
náttúruminjasafns, sem hafi aðset-
ur á höfuðborgarsvæðinu, helst í
miðborg Reykjavíkur í námunda
við önnur höfuðsöfn þjóðarinnar.
Félagið leggur ríka áherslu á
mikilvægi þess að vanda vel til
allrar vinnu sem snýr að stefnu-
mótun og skipulagningu á starf-
semi hins nýja safns. Brýnt er að
Náttúruminjasafn Íslands starfi í
nánum vísindalegum tengslum
við þá fjölmörgu aðila sem rann-
saka, unna og sýsla með náttúru
landsins. Í þessu sambandi ber
einkum að horfa til Náttúrufræði-
stofnunar Íslands, sem umfram
flestar aðrar opinberar rannsókn-
arstofnanir hefur lögboðnum
skyldum að gegna á sviði almennr-
ar skráningar íslenskrar náttúru.
Hið íslenska náttúrufræðifélag
minnir á samofna sögu og tengsl
félagsins við Náttúrugripasafn
Íslands, Náttúrufræðistofnun
Íslands og nú síðast Náttúru-
minjasafn Íslands og væntir góðs
Gröndalshús. Ljósm./Photo: Kjartan Þorbjörnsson, 16. febrúar 2005.
79 1-4#loka.indd 147 4/14/10 8:53:13 PM