Skáldskaparmál - 01.01.1994, Side 72

Skáldskaparmál - 01.01.1994, Side 72
70 Ármann Jakobsson Sigurvegurunum er hér lýst sem ofbeldismönnum og ræningj um en ekki köppum eða hetjum. Sturla Sighvatsson verst lengi og „alldrengilega“ (420) og er mikið sótt að honum. Hann hefur það vopn „er Grásíða hét, fornt og ekki vel stinnt málaspjót.“ Verður það að teljast undarlegt að slíkur höfðingi sem Sturla er skuli velja sér svo lélegt vopn til varnar í stórorustu. Mörg dæmi eru um það í íslendingasögum að hetjan hefur slæmt vopn til að auka á hetjuskap hennar. Hér er tilgangurinn fremur að sýna fram á ráðleysi Sturlu Sighvatssonar. Hann er feigur maður. En hann verst vel og tekur frændi hans sérstaklega fram að hann hafi lagt „svo hart með því jafnan að menn féllu fyrir en spjótið lagðist og brá hann því undir fót sér nokkurum sinnum.“ Fer svo að Sturla fellur og hlýtur þrjú alvarleg sár sem er ýtarlega lýst. Húnröður nokkur leggur spjóti í hægri kinn Sturlu „og nam í beini stað“, Hjalti byskupsson í vinstri kinn „og skar spjótið úr tungu og var sárið beinfast" og Böðvar kampi í kverkur Sturlu og renndi upp í munninn. Sturla hefur því verið alblóðugur í framan þegar hér er komið sögu og heldur óglæsilegur á að líta. Því er varla nema von að hann sé „þrotinn af mæði og blóðrás. “(421) Samt nær hann að leggja til eins manns svo að hann fellur við en verður að lokum að biðja sér griða. Hann er þá vart talandi lengur og sennilega dauðvona. Mildi þeirra manna sem aðstoða hann, þ. á m. frænda Gissurar og mágs, myndar andstöðu við það grimmdarverk sem á eftir kemur. í því kemur Gissur aðvífandi, kastar af hinum særða manni hlífúnum og og segir: „Hér skal eg að vinna.“ Síðan heggur hann í höfuð Sturlu fyrir aftan eyrað og er því sári lýst. Þá bætir Sturla Þórðarson við og fellir þannig ákveðinn dóm yfir Gissuri: „Það segja menn þeir er hjá voru að Gissur hljóp báðum fótum upp við er hann hjó Sturlu svo að loft sá milli fótanna og jarðarinnar.“ Hér er stillilega sagt frá enda eru frekari gífuryrði óþörf. Gissur vegur hér að liggjandi manni, hugsanlega dauðvona, og ofsinn er svo mikill að hann hoppar upp þegar hann slengir öxinni í höfúð Sturlu. Hér er gert mikið úr reiði Gissurar en reiði er ein af sjö dauðasyndum í kristni. Þetta er eitt fjölmargra dæma um kristinn hugsun- arhátt í texta Sturla Þórðarsonar. Sturla fellir engan dóm yfir verkinu en er síður en svo að draga fjöður yfir hið ógeðslega. Hann segir frá því að Klængur Bjarnarson, frændi Gissurar, leggur í kverkur Sturlu og fleiri verða til að misþyrma lfkinu. Síðan lýsir hann sárinu samviskusamlega. Hann segir frá hvernig líkið er rænt öllum verðmætum og flett klæðum „svo að bert var.“(422) Þegar foringinn er fallinn snúa þeir Gissur og Kolbeinn sér að þeim sem flýðu í kirkju á Miklabæ. Þeim eru öllum gefin grið nema sex. Það er farið að rökkva þegar þeir eru leiddir til höggs, til samræmis við sálarástand hinna dauðadæmdu. Sturla Þórðarson fær sjálfur grið og lýsing hans á atburðunum ber glöggt vitni um andúð hans á þessum aftökum sem hann hefúr sennilega horft á. Hann gerir mikið úr hugprýði Kolbeins Sighvatssonar sem glettist með dauða sinn og Þóris jökuls sem kveður vísu áður en hann leggst undir höggið, vísu sem lifir bæði hann og hinn ónafngreinda mann sem hjó hann. Hann dregur fram æsku Þórðar Sighvats- sonar, bæði með bón Kolbeins Sighvatssonar um að fá að deyja fyrst og með því
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128
Side 129
Side 130
Side 131
Side 132
Side 133
Side 134
Side 135
Side 136
Side 137
Side 138
Side 139
Side 140
Side 141
Side 142
Side 143
Side 144
Side 145
Side 146
Side 147
Side 148
Side 149
Side 150
Side 151
Side 152
Side 153
Side 154
Side 155
Side 156
Side 157
Side 158
Side 159
Side 160
Side 161
Side 162
Side 163
Side 164
Side 165
Side 166
Side 167
Side 168
Side 169
Side 170
Side 171
Side 172
Side 173
Side 174
Side 175
Side 176
Side 177
Side 178
Side 179
Side 180
Side 181
Side 182
Side 183
Side 184
Side 185
Side 186
Side 187
Side 188
Side 189
Side 190
Side 191
Side 192
Side 193
Side 194
Side 195
Side 196
Side 197
Side 198
Side 199
Side 200
Side 201
Side 202
Side 203
Side 204
Side 205
Side 206
Side 207
Side 208
Side 209
Side 210
Side 211
Side 212
Side 213
Side 214
Side 215
Side 216
Side 217
Side 218
Side 219
Side 220
Side 221
Side 222
Side 223
Side 224
Side 225
Side 226
Side 227
Side 228
Side 229
Side 230
Side 231
Side 232
Side 233
Side 234
Side 235
Side 236
Side 237
Side 238
Side 239
Side 240
Side 241
Side 242
Side 243
Side 244
Side 245
Side 246
Side 247
Side 248
Side 249
Side 250
Side 251
Side 252
Side 253
Side 254
Side 255
Side 256
Side 257
Side 258
Side 259
Side 260

x

Skáldskaparmál

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Skáldskaparmál
https://timarit.is/publication/1141

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.