Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.01.2009, Blaðsíða 24

HÓLMFRÍÐUR GARÐARSDÓTTIR
24
þess þurfti ekki að bíða lengi.40 Nægir þar að nefna þann fjölda mynda
sem ratað hafa í kvikmyndahús víða um heim á undanförnum árum og
meðal annars borist hingað til lands.
Mexíkóskar kvikmyndir eins og Hundaástir (Amores perros, 2000), sem
fléttar haglega saman sögum þriggja karla sem allir lifa og hrærast í stór-
borgarsamfélagi Mexíkóborgar, hafa víða vakið athygli. Í myndinni kemur
mismunandi stéttarstaða eða aldurs- og menningarmunur ekki í veg fyrir
það að örlög sögupersónanna samtvinnist. Undir háværri mexíkóskri
rokktónlist, á fjölförnum gatnamótum, mætast á sekúndubroti ólíkir
menningarheimar og fjölmenning stórborgarsamfélagsins hellist yfir
áhorfandann þegar umferðarslys verður. Persónusögur aðalpersónanna
verða spegilmyndir ólíkra skúmaskota sem saman mynda heilstæða ásýnd
borgarsamfélagsins þar sem enginn virðist passa inn í það hlutverk sem
honum er ætlað eða hann hefur valið sér. Að sama skapi gerir myndin Og
mamma þín líka (Y tu mamá también, 2001) ólíka menningarafkima að
umfjöllunarefni. Á ferðalagi frá stórborginni til eins konar fyrirheitins
lands úti við ströndina uppgötva ungir ferðalangar ólík viðhorf sín og
gildi. Draumana getur enginn tekið frá þeim en veruleikinn ætlar þeim
tiltekinn stað sem þau velja ekki sjálf. Rétt eins og í myndunum Glæpur
föður Amaro (El crimen de Padre Amaro, 2002) og Sársauki ástarinnar (Amar
te duele, 2002) er tekist á við stöðu kynjanna í öllum þessum myndum.
Ádeila á hefðir og venjur feðraveldisins birtist með framsetningu upp-
reisnargjarnra kvenna sem fylgja löngunum sínum og þrám en láta lífið
fyrir. Mexíkóskt samfélag eins og ungir karlleikstjórar túlka það er, við lok
tuttugustu aldar, enn ekki tilbúið til að takast á við jafn umfangsmiklar
breytingar og sjálfsákvörðunarrétt kvenna. Myndin Hrifsaðu frá mér lífið
(Arráncame la vida, 2008), sem byggð er á samnefndri skáldsögu Ángeles
Mastretta, tekur að einhverju leyti upp þráðinn frá Kryddlegnum hjörtum
en gengur ögn lengra. Í myndinni eru konur að segja sögur kvenna og
eygja aðra möguleika en þá sem blasa við körlunum. Þessar myndir, rétt
eins og myndin Af mínu blóði (Sangre de mi sangre, 2007), sem tekst á við
goðsögnina um draumalandið í norðri, færa sönnur fyrir því að mexíkósk-
ar kvikmyndir er ekki lengur hægt að afgreiða sem sveitalegar þriðja-
40 Ekki verður framhjá því litið að um leið og tæknileg gæði myndanna náðu full -
komnun og val umfjöllunarefna sem höfðu almenna og alþjóðlega skírskotun
urðu meira áberandi óx einnig áhugi fjármögnunaraðila erlendis. Flestar þeirra
mynda sem framleiddar hafa verið á undanförnum tuttugu árum flokkast undir
það sem kallað er „co-productions“.