Skagfirðingabók - 01.01.1982, Blaðsíða 89
MINNING AFA MÍNS
Fliukur og vcenn — en
I bréfi sínu til Jóns Sigurðssonar 1. ágúst 1842, kemst Páll
Melsteð svo að orði: „Nú kemur til ykkar Gísli Jóhannesson,
flinkur maður og vænn, en hneigður til drykkju.“ Þessi ummæli
benda óneitanlega til þess, að hann hafí grunað, að þrátt fyrir
góðar gáfur og einlægan vilja mundi Gísli verða veikur fyrir
freistingunum, þegar komið væri út á hálar brautir á Hafnarslóð.
Gísli dvaldist í Höfn í tæp 4 ár (ágúst 1842 — júní 1846), að
undanteknu sumrinu 1844, sem hann mun hafa verið heima í
Hofstaðaseli.
Aðalheimildir um Hafnarveru Gísla er að finna í bréfum, sem
hann skrifar frænda sínum, Brynjólfi Péturssyni, á árunum
1846 — 50, einkum bréfi dags. á Flugumýri 16.9.1846. Þar segir
Gísli frá því, að fyrsta vetur sinn í Höfn hafi hann lánað landa
sínum mikla peninga, sem hann gat ekki endurgreitt. „Þetta var,
ásamt fleiru, upphaf báginda minna,“ sem leiddi hann út í óreglu
og slugs. Hann vanrækti námið, las ekkert um veturinn, prófin
gengu illa svo að hann fékk engan peningastyrk. „Nú greip ég til
þess ráðs, sem síst skyldi, varð mér úti um peninga hvar sem ég
gat og brúkaði þá til að svæfa samviskuna . . . þangað til ekki var
lengur fært að fá fé, fæði eða klæði . .
Loks kom svo, að Gísli var tekinn fastur sem óbótamaður fyrir
alls enga sök. Er hann var látinn laus, ákvað hann að losa sig frá
þessari vanvirðu og basli strax næsta dag. „En ég komst ekki á
fætur fyrir fataleysi, og sá maður, sem ég á líf mitt að launa náði
mér i rúminu.“ — Þessi bjargvættur hins örvinglaða stúdents var
frændi hans, göfugmennið, öðlingurinn Brynjólfur Pétursson.
Svo vel reyndist Brynjólfur þessum frænda sínum — þeir voru
fjórmenningar — að Gísli telur hann hafa bjargað lífi sínu „oft
og mörgum sinnum“.
87