Tímarit Máls og menningar - 01.12.2013, Blaðsíða 111

Á d r e p u r
TMM 2013 · 4 111
Einar Kárason
Reiði Akkillesar,
lítil saga um
auglýsingabransa
I
Á vordögum 2011 hélt ég í árslanga
sjálfskipaða útlegð til Suður-Þýskalands
til að geta einbeitt mér að bókinni
„Skáld“ sem var í smíðum. Þá var þén-
ugt að hafa fengið inni í lítilli íbúð í
smáborginni Bamberg sem er í Franken-
hreppi í Norður-Bæjaralandi. Þar er
elsta torgið í miðbænum áttahundruð
ára gamalt og þar sem bókin Skáld ger-
ist á Sturlungaöld veitti það á sinn hátt
innblástur að geta ráfað eftir götustein-
um frá tímum Sturlunganna, strokist
við veggi sem stóðu þar einnig á dögum
Gissurar Þorvaldssonar og Kolbeins
unga. En þó skiptir auðvitað mestu við
að fara í þannig vinnubúðir að maður
losnar á meðan við megnið af þeim
verkefnum sem jafnan hlaðast á mann í
heimahögum, hefur afsökun fyrir að
mæta ekki á fundi og samkomur sem
maður hefur einhvernveginn rótað sér
inní. Þessvegna tók ég því til að byrja
með heldur ólíklega þegar farsíminn
kvakaði sem ég sat einn yfir tölvunni og
var djúpt sokkinn í hugsanir um Sturlu
Þórðarson, og úr símanum hljómaði
glaðbeitt og geðsleg rödd frá Íslandi sem
vildi fá mig með í lítið verkefni.
Þetta var semsé um haustið 2011, en
þá stóð fyrir dyrum eftir mánuð Bóka-
messan mikla í Frankfurt þar sem
Ísland var í brennidepli og allir hafa
heyrt um; ýmsu smálegu hafði maður
þegar tekið þátt í vegna undirbúnings
þess mikla atburðar. Hið opinbera lagði
til megnið af því sem við Íslendingar
þurftum að kosta til vegna hátíðarinnar,
en jafnframt hafði verið leitað til
styrktar aðila. Og samningar höfðu tek-
ist um að lyfjafyrirtækið Actavis, sem
þá var komið með höfuðstöðvar sínar til
Sviss, myndi verða aðal prívatsponsor
„Sagenhaftes Island“, eða Sögueyjunnar,
eins og tiltækið var kallað. En verkefnið
sem maðurinn í símanum vildi að ég
tæki að mér tengdist því að Actavis vildi
á einhvern hátt vekja athygli á stuðningi
sínum við Sögueyjuna, sem vonlegt er.
Forystumenn lyfjafyrirtækisins höfðu
því leitað til auglýsingastofu sinnar á
Íslandi og beðið fólk þar um að leggja
höfuð í bleyti; hugsa upp verkefni og til-
tæki sem myndu beina kastljósinu að
þeirra rausnarlega framlagi til fremdar
íslenskri bókmenningu.
Rétt er að rifja upp áður en lengra er
haldið að Actavis var eitt þeirra fyrir-
tækja sem mjög voru áberandi í íslensku
útrásinni fáum árum fyrr; frægt var að
það komst í eigu auðkýfingsins Björgólfs
Thors Björgólfssonar, sem þegar mest
var veldið á útrásarvíkingunum komst á
blað tímaritsins Forbes yfir ríkustu
menn heimsins. Eftir hrun datt hann út
af þeim lista enda fóru flest af fyrirtækj-
um íslensku bólunnar á hausinn;
Actavis lifði samt enn góðu lífi þótt það
væri semsé komið í eigu útlendinga;
vitað var þó að Björgólfur átti þar enn
hlut. Er ég fór að spyrjast fyrir um þau
mál átti ég eftir að heyra að forystufólk
Sögueyjunnar hefði verið fyrst um sinn
dálítið hugsi er Actavis bauðst til að
verða aðalsponsor, og þá sérstaklega
Á d r e p u r