Andvari - 01.01.2018, Qupperneq 108

ANDVARI SOFFÍA GUÐLAUGSDÓTTIR LEIKKONA 107
haustið 1933. Af því tilefni ritar Kristján Albertsson eftirfarandi lýsingu í
Morgunblaðið:
Steinunn er önnur höfuðpersóna leikritsins, og engu tilkomuminni lýsing en
Galdra-Loftur. Eðlisfar beggja jafn-voldugt og djúpt, en tilfinningalíf hennar
jafn-óbrotið og hans er fjölþætt. Hún er öll í ást sinni, hana varðar ekki neitt
nema um manninn, sem hún elskar. Hún hatar bækurnar hans, alt , sem dregur
hug hans frá henni, elskar, ekki gáfur hans, ekki framgirni hans, aðeins hann
sjálfan, karlmanninn, sem hún hefur gefizt, sem hefur vakið ástríður hennar, og
hún ann honum jafnheitt hvernig sem hann reynist henni. Hún býr yfir blíðu en
líka miskunnarleysi konunnar, berst með öllum hennar ráðum til þess að halda
elskhuga sínum, biður hann, lokkar hann, auðmýkir sig, særir hann, hótar honum,
umhverfist í óargadýr, reiðubúin að knosa hann með hramminum, heldur en að
missa af bráð sinni. Og þegar móðurinn rennur af henni, og hún skilur að hún fær
aldrei framar að njóta hans, þá mildast hugur hennar, í sorg og örvæntingu, og
hún gengur í dauðann með þeirri hugsun, að þegar valurinn komi inn að hjarta
rjúpunnar, finni hann að þau eru systkin, og kannski sé dauði hennar það eina
sem geti komið Lofti til að hugsa til hennar með hlýju...Soffía Guðlaugsdóttir lék
Steinunni ekki alls staðar náttúrulega, en því betur sem meira á reyndi. Hún gerir
upp sakirnar við Loft af hatrömmu ástríðumagni. Ef til vill hefur hún aldrei fyrr
náð slíkum tökum á áhorfendum, sem í lok annars þáttar, þegar Loftur hefur svikið
hana, og hún gefur sig örvæntingunni á vald, yfirbuguð, helsærð, starir niður í djúp
sinnar eigin glötunar og skelfur af gráti.
Fögnuður áhorfenda var með mesta móti.
VI
Árið eftir lék Soffía annað stórhlutverk og var ausin lofi. Það var í frum-
smíð Halldórs Laxness fyrir leiksviðið, Straumrofi, í leikstjórn Gunnars R.
Hansen sem það ár var fastráðinn leikstjóri L.R. „Bestu leikhæfileikar þess-
arar góðu leikkonu nutu sín vel í þessu hlutverki,“ segir í sex dálka umsögn
í Alþýðublaðinu 5. des. 1934. Gæa Kaldan er þarna enn ein kvenlýsingin
sem býður haminni vanahugsun byrginn og semur sínar eigin siðareglur af
hispurslausri dirfsku. Soffía þótti bera af öðrum leikendum í þessum leik,
sem þótti settur upp með „nýtískublæ á mjög stíliseruðu leiksviði“ og vakti
meira umtal en aðsókn.
Aftur varð hlé á starfi frú Soffíu fyrir Leikfélagið og þá stofnaði hún
leikflokk með Haraldi Björnssyni sem fór í leikför með Syndir annara eftir
Kvaran, leikinn sem hún hafi þreytt frumraun sína í. Nú lék hún hlutverk
Guðrúnar og kvað eitt blaðið að það yrði vart betur gert.
Alþekkt er óþol leikara ef þeir hafa ekki nóg fyrir stafni í list sinni. En nú
var að opnast nýr miðill: útvarpsleikhúsið. Soffía Guðlaugsdóttir og Haraldur
Björnsson voru meðal þeirra fyrstu sem gerðu sér grein fyrir hver bylting