Úrval - 01.05.1968, Blaðsíða 105

LUNDÚNIR BRENNA
103
dansandi sólargeislarnir voru dökk-
rauðir á lit.
Konungurinn og hertoginn af
York fóru um borgina og heim-
sóttu eldvarnarstöðvarnar til skipt-
is. Nú voru þær orðnar vel mann-
aðar miklu herliði. Varðmenn voru
stöðugt á varðbergi og reyndu að
koma í veg fyrir þjófnaði og rán
og hindra það, að ofsahræðsla gripi
um sig meðal fólksins eða árásir
yrðu gerðar á útlendinga. Margir
Lundúnabúar voru nefnilega full-
vissir um, að eldurinn væri verk
útlendra samsærismanna.
Reiður mannfjöldinn eigraði um
göturnar, vopnaður lurkum og
sverðum í leit að mönnum, sem
grunsamlegir gætu talizt. Einn
hópur manna réðst á verzlun
fransks málara og jafnaði hana við
jörðu. Ráðizt var á hollenzkan bak-
ara i Westminster, vegna þess að
hann hafði gert tilraun til þess að
kveikja undir ofnum sínum til þess
að baka í þeim brauð. Hertoginn
af York kom til allrar hamingju
þeysandi að á gæðingi sínum. Hann
bjargaði lífi bakarans með því að
skipa svo fyrir um, að farið skyldi
með hann til Westminsterhliðsins
og honum stungið í svartholið.
Mannfjöidinn réðst jafnvel á landa
sína í móðursýkiskenndu æði sínu.
Á óbyggða svæðinu í Moorfields
var ekkja ein lúbarin fyrir að fela
eitthvað í svuntu sinni. Fólk hélt,
að það væri um að ræða eldkúlur
úr baðmull, en það reyndust þá vera
nýfæddir kjúklingar.
Nóttin skall á, en það varð samt
ekki dimmt. Þúsundir manna létu
fyrir berast úti undir beru lofti í
Moorfields og enn norðar, norður
á Finsburyvöllum. Sumir reyndu að
sofa, en aðrir störðu inn til borgar-
innar, örmagna og sem stirðnaðir.
og hugsuðu um heimilin, sem þeir
mundu aldrei líta augum framar.
Um níuleytið var eldurinn niðri
við ána kominn að Baynardkastala,
gráa virkinu með litlu turnunum,
sem hafði drottnað yfir þessum
hluta árinnar í rúmar 2 aldir. Brátt
æddu logarnir eftir allri framhlið
kastalans og skutust út um glugga
hans og endurspegluðust á óhugn-
anlegan hátt í vatni árinnar.
John Evelyn, umboðsmaður kon-
ungs fyrir sjúka og særða sjómenn
og herfanga, stóð þarna niðri á
Bankside hinum megin við ána og
virti eldhafið fyrir sér. Loftið var
mettað slíkum ofsahita, að hann
náði varla andanum.
Það var bjart á a.m.k. 40 mílna
svæði, og Evelyn fannst himinninn
yfir Lundúnaborg einna helzt líkj-
ast logandi ofni. Hann sá logana
æða frá einu húsinu yfir í annað
og var gagntekinn hryllingi. Hann
heyrði menn og konur æpa og stöð-
ugar drunur, er hús og kirkjur
hrundu til jarðar.
Evelyn var vinur Pepys og með-
limur Konunglega félagsins eins og
hann. Og hann skrifaði einnig dag-
bók að staðaldri eins og Pepys.
Þegar Evelyn kom heim til sín um
nóttina, yfirbugaður af því, sem
hann hafði augum litið, gat hann
varla hamið hugsanir sínar, er hann
teygði sig eftir pennanum sínum.
„Lundúnir voru, en eru ekki
lengur,“ skrifaði hann. „Ó, þú auma
og ógnþrungna sýn Guð gefi,