Úrval - 01.05.1968, Blaðsíða 110
108
ÚRVAL
an til þess að hylla hann, strax og
hann birtist. Karl gaf merki um,
að hann vildi fá þögn. Hann sat
þarna keikur á hesti sínum, en að
baki honum gat að líta sviðið
Cityhverfið, sem enn rauk úr. Hann
horfði yfir þetta haf af andlitum,
sem litu upp til hans, er hann flutti
ávarp sitt. Fyrst tilkynnti hann, að
hann hyggðist að fá borgaryfirvöld-
unum yfirstjórn borgarinnar í
hendur á nýjan leik. Svo lýsti hann
áætlunum sínum um hjálparstarf
og ýmsar þær ráðstafanir, sem
hann hefði þegar gert. Svo sneri
hann sér að því efni, sem hann
vissi, að allir hugsuðu mikið tim,
þ.e. orðróminum um, að eldurinn
væri verk erlendra spellvirkja.
„Ég fullvissa ykkur um það,“
hrópaði hann, er áheyrendur þjöpp-
uðu sér sem fastast saman til þess
að komast sem næst honum, „að
þessi eldsvoði er af völdum æðri
máttar, en ekki neinnar mann-
legrar ráðagerðar. Það er ekki um
neitt ráðabrugg að ræða,“ Hann
hvatti menn til þess að vera ró-
lega og endaði ávarp sitt með þess-
um hvatningarorðum: „Ég hef afl
til þess að verja ykkur gegn hvers
konar óvinum, og ég fullvissa ykk-
ur um, að ég, konungur ykkar, mun
með guðs náð lifa og deyja með
ykkur.“
Er fagnaðarhrópin kváðu við,
kippti Karl konungur í taumana og
þeysti af stað til Whitehall.
Orð konungs urðu til þess að
kveikja vonarneista hjá mönnum,
en samt áttu heimilisleysingjar
þessir ekki annars úrkosta á kom-
andi dögum en að reika um rúst-
irnar eins og „menn í skuggalegri
eyðimörk," starandi á eyðilegging-
una. Samtals 373 ekrur höfðu orð-
ið eldinum að bráð eða % hlutar
þess hluta borgarinnar, sem var
innan borgarmúranna.
Þar að auki höfðu 63 ekrur utan
borgarmúranna einnig orðið eld-
inum að bráð. Eldurin hafði ætt
eftir 400 strætum og þvergötum og
eyðilagt 13.200 hús. Álitið er, að
eldúrinn hafi samt aðeins orðið
6 manns að bana, sem má þykja
mjög furðulegt, en sagnfræðingur-
inn Macaulay lýsti eldsvoða þess-
um með eftirfarandi orðum: „Slík-
ur eldur hefur ekki þekkzt í
Evrópu allt frá bálinu í Róm á
stjórnarárum Nerós.“
RISAÁÆTLUN
Smám saman lifnaði Cityhverfið
við að nýju. Bjórsalar hrófluðu
upp kofum og skýlum í rústunum
og tóku að selja þar vörur sínar,
og konur komu þar á vettvang til
þess að selja blaðið „London Gaz-
ette“, en prentsmiðju þess hafði nú
verið komið upp í kirkjugarði.
Fólk tók nú að flytja aftur í City-
hverfið. Það hreinsaði til í kjöll-
urum og reisti sér þar bráðabirgða-
skýli. Svo fór það að tala um að
byggja að nýju. Og þ. 13. septem-
ber viku eftir eldsvoðann byrjaði
framtakssamur maður í Black-
friars að endurreisa hús sitt.
Þegar konungur heyrði fréttir
þessar, kallaði hann Leyndarráð
sitt saman á fund. Þar lýsti hann
yfir því, að slíka byggingarstarf-
semi yrði að stöðva tafarlaust. Ef
hver Lundúnabúi endurreisti hús