Goðasteinn - 01.09.1963, Síða 62

inga sína hvern af öðrum. Og til að treysta völd sín og eíla áhrif
konungs sá Erlingur gott ráð. Hann vissi, að ofar öllum verald-
legum lögum stóðu Guðs lög og að kirkjan var orðin það stór-
veldi andans, sem mestu réð yfir hug manna og viðhorfi. Hin
volduga stofnun með erkibiskupinn í Niðarósi í broddi fylkingar
mundi geta orðið konungdæmi þeirra feðga ómetanlegur styrkur,
ef hægt væri að hagnýta hana í því skyni.
Eysteinn Erlendsson var á þessum árum erkibiskup í Niðarósi.
Hann var af höfðingjaættum og hafði áður gegnt ýmsum trúnaðar-
störfum hjá Inga konungi, en eftir að hann tók við embætti erki-
biskups hugsaði hann mest um eflingu kristninnar og hag kirkj-
unnar. Hann var trúmaður mikill og fylgdi heittrúarstefnu þeirri,
sem runnin var frá Gregóríusi páfa 7. og var á þá leið að frelsa
kirkjuna sem mest frá afskiptum og íhiutun veraldslegs valds. En
hvað sem viðhorfum erkibiskups hefur liðið, var því ekki að neita,
að kirkjan gat einnig haft góðan styrk af vinsamlegri samvinnu
við ríkisvaldið, og það hefur erkibiskup séð. Samkomulag varð
því milli þessara valdaaðila. Erlingur skakki hét erkibiskupi full-
um stuðningi við kirkjuna og fjárhagslegri aðstoð gegn því, að
hann legði ríkisvaldinu til allan þann andlega styrk, sem kirkjan
mátti veita. Samkomulag þetta varð til þess, að Eysteinn erki-
biskup krýndi Magnús Erlingsson til konungs árið 1163 við hátíð-
lega athöfn að viðstöddum biskupum ásamt sérlegum sendimanni
páfans og ýmsu stórmenni innlendu og útlendu. Var þetta fyrsta
konungskrýningin á Norðurlöndum og vakti að vonum mikla
athygli.
Erlingur skakki áleit nú, að konungdæmi það, sem hann hafði
búið til handa syni sínum, væri komið á traustan grundvöll, er
erkibiskup hafði krýnt Magnús til konungs yfir Noregi af Guðs
náð, sett gullkórónu á höfuð honum, vígt sverð í aðra hönd hans
og veldissprota í hina.
En þrátt fyrir stuðning kirkjunnar og krýninguna var hásæti
Magnúsar konungs alltaf valt og ótraust. Árið, sem krýningin fór
fram, kom upp ófriður við Dani, því að Valdemar mikli taldi
Erling skakka hafa svikið sig. Styrjöld sú endaði á þann veg, að
yfirráð Dana í Víkinni voru staðfest og Erlingur skakki látinn
60
Goðasteinn