Andvari

Årgang

Andvari - 01.07.1962, Side 13

Andvari - 01.07.1962, Side 13
ANDVARI EINAR ARNÓRSSON 123 Um þessar mundir hóf Einar aftur virka þátttöku í stjómmálum og leitacSi kosningar til Alþingis í Ámessýslu 1927 fyrir íhaldsflokkinn en nácSi ekki þing- sæti. Hann var hinsvegar kosinn í bæjarstjórn Reykjavíkur 1930 af hálfu Sjálf- stæðisflokksins, sem stofnaður var 1929 með samruna íhaldsflokksins og Frjáls- lynda flokksins. Þingmaður Reykvíkinga var Einar kosinn 1931 í þingrofskosn- ingunum, sem einna harðastar þóttu á löngu árahili. í þeim kosningum var rnjög deilt um lögskýringu, sem Einar hafði áður sett fram, og leiddi til þess, að þingrof taldist óheimilt eins og á stóð. Hvað sem þeirri lögskýringu leið, er ljóst, að hún var ekki gefin með hliðsjón af þeim atburðum, sem enginn gat séð fyrir, þegar liún var gefin. Ótvírætt er, að venja hefur nú skorið úr um annan skilning. En sennilegt er, að ef kosningaúrslit hefðu orðið önnur 1931, þá hefði þar með helgazt skilningur Einars, þótt hæpinn væri. Einar sat ekki lengi á Alþingi að þessu sinni, því að hinn 2. ágúst 1932 var hann skipaður hæstaréttardómari. Þeirri stöðu gegndi hann þangað til 1. maí 1945 að því undanteknu, að hann var dóms- og menntamálaráðherra frá 16. des. 1942 þangað til 21. september 1944. Á hinum síðari ráðherradómi Einars stóð svo, að þegar Sveini Björnssyni ríkisstjóra þótti dragast úr liófi, að mynduð væri þingræðisstjórn eftir haust- kosningamar 1942, fékk hann dr. Bjöm Þórðarson til að mynda utanþingsstjóm, en dr. Björn lagði á það ríka áherzlu, að Einar tæki sæti í henni. Sem betur fór varð Einar við þeirri ósk, því að þótt hann léti ekki mjög að sér kveða á Alþingi þessi ár, átti hann ríkan þátt í því, að stjórnin tók í árslok 1943 skelegga afstöðu með stofnun lýðveldis á árinu 1944. Kom þá skjótt í ljós, að hugmyndir ríkisstjóra voru allt aðrar, sem raunar mátti marka af vali hans á dr. Birni sem forsætisráðherra eftir ræðu hans 1. desember 1942. I umræðum á Alþingi 1944 kom glögglega fram, að skoðanir Einars mót- uðu afstöðu stjómarinnar, er haggaðist ekki við bréf ríkisstjóra hinn 21. janúar, sem mjög fór í aðra átt. Er enginn efi á, að þessi afstaða stjómarinnar réði miklu um þá þjóðareiningu, sem tókst um endurreisn lýðveldisins. Einar hvarf úr stjórninni skömmu eftir endurheimt sjálfstæðisins, hefur þá sennilega talið verkefni sínu þar lokið og fýst aftur í hæstarétt. Mannvit, skarpskyggni, réttsýni, liugarró, lífsreynsla og lagaþekking gerðu Einar að ágætum hæstaréttardómara. Hefði því mátt ætla, að hann ætti þess kost að sitja í hæstarétti svo lengi sem lög frekast leyfðu. Sú varð þó ekki raunin. Honum var veitt lausn svo að segja eins fljótt og kostur var strax eftir 65 ára afmæli hans, samtímis því sem hæstaréttardómurum var fjölgað um tvo. Sennilega hafa stjórnmálaástæður valdið því, en þess ber að gæta, að sá, sem þá var dómsmálaráðherra, ágætur maður, var ekki lögfræðingur og kunni því
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128
Side 129
Side 130
Side 131
Side 132

x

Andvari

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Andvari
https://timarit.is/publication/346

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.