Andvari

Ukioqatigiit

Andvari - 01.07.1962, Qupperneq 77

Andvari - 01.07.1962, Qupperneq 77
ANDVARI GOÐINN FRÁ VALÞJÓFSSTAÐ 187 að bændur hafa fremur játazt undir yfir- ráð hans af ótta við ófrið en af frjálsum vilja. Sagan segir, að Þorgils hafi riðið til Eyjafjarðar með þrjá tigu manna, flest einvalalið. En um það er algerlega þagað, hvert erindi hans hafi verið. Er vart hugsanlegt annað en hér hafi hann ætlað að sýna Þorvarði vald sitt. Fund- ust þeir Þorvarður og ræddu margt um héraðið og skipti sín. Urðu þeir ekki ásáttir að öllu, en aldrei urðu þverbrot með þeim í talinu. En er þeir skildu, reið Þorgils til Hrafnagils með sína menn og beiddist þar gistingar, en Þorvarður rcið út með firði. Þetta var aðfaranótt 22. janúar 1258. Þorvarður hélt ferðinni áfram með fylgdarmönnum sínum þar til þeir komu í gróf eina. Þá mælti hann af munni fram ræðu þá, sem hér fer á eftir og óneitanlega sver sig í ættina hvað meitlað orðaval snertir: „Hér kemur að því, sem mælt er, að hvert ker kann að verða svo fullt að yfir gangi, og það er að segja, að ég þoli eigi lengur, að Þorgils sitji yfir sæmdum mínum, svo að ég leiti einskis í. Vil eg yður kunnugt gera, að eg ætla að ríða að Þorgilsi í nótt og drepa hann ef svo vill verða. Því að þá er allt sem unnið ef hann er af ráðinn. Megið þér svo til ætla að Þorgils er enginn klekkingarmaður. Nú ef nokkur er sá hér, er mér eigi vill fylgja, segi liann til þessa nú.“ Einn fylgdarmannanna sagði: „Fyrir sakir míns herra Hákonar konungs og löguneytis við Þorgils, mun ég frá ríða og kalla þetta hið mesta níðingsverk, sem þér hafið með höndum." Þorvarður mælti: „Eigi gengur þér drengskapur til þótt þú ríðir frá.“ Athyglisvert er við þessa frá- sögn, að svar Þorvarðar er hárrétt og hittir beint í mark. Manninum gekk ekki drengskapur til eða persónulegt viðhorf til þess verks, sem í vændum var, heldur konungshollusta. Skömmu eftir að þeir Þorgils og Þorvarður skildu, sendi Þor- varður njósnamann til Hrafnagils, skyldi hann draga lokur frá hurðum o. s. frv. Komu þeir Þorvarður svo síðar um nótt- ina og unnu á Þorgilsi. Varð hann hetju- lega við dauða sínurn, sem vænta mátti. En ekki er þess getið, að menn hans hafi komið honum til hjálpar og má það furðu gegna. Hér skal ekki reynt að fegra verknað þann, sem með vígi þessu var framinn. Ekki heldur ástæða til að þvo af Þorvarði fremur cn öðrum þær syndir, sem honum eru með réttu eignaðar. En miklu skiptir þó frá hvaða hlið eða sjón- armiði atburðurinn er skoðaður. Ekki er heldur rétt að líta hann augum nútíma- mannsins. Síðari tíma menn, sem fjallað hafa um sögu, hafa ekki getið Þorvarðar að neinu öðru en í sambandi við vígið. Sjá allir hvílíkt ranglæti það er. Slíkar næturheimsóknir scm þessi voru næsta tíðir athurðir á Sturlungaöld. Þor- varður gerði ekki annað en það, sem Hrafn Oddsson hefði gert fimm árum áður í Stafaholti, ef Sturla Þórðarson hefði ekki komið í veg fyrir það. En liver var þá Þorgils skarði frá sjónarmiði Þor- varðar Þórarinssonar? Hann var ekki ein- ungis persónulegur óvinur, sem gengið hafði á rétt hans í samningum, lieldur var hann einnig valdaræningi, sem ekki sveifst þess að traðka á lögum og rétti landa sinna í þjónustu erlends valds. Rúmum hundrað árum síðar skeði sá atburður, að Smiður Andrésson, hirðstjóri konungs á íslandi, gisti með flokk manna á Grund í Eyjafirði. Fóru þeir með of- beldi og yfirgangi um héruð. Helga liús- freyja á Grund veitti þeim ríkulegan beina. Um nóttina lét Helga safna liði um héraðið og kom það konungsmönn- um að óvörum í fasta svefni. Hófst þá bardagi, sem lauk með falli Smiðs og nokkurra manna annarra. Fyrir snarræði sitt og skörungsskap hefur Grundar-Helga verið vegsömuð sem hetja, þar sem liún
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118
Qupperneq 119
Qupperneq 120
Qupperneq 121
Qupperneq 122
Qupperneq 123
Qupperneq 124
Qupperneq 125
Qupperneq 126
Qupperneq 127
Qupperneq 128
Qupperneq 129
Qupperneq 130
Qupperneq 131
Qupperneq 132

x

Andvari

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Andvari
https://timarit.is/publication/346

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.