Andvari

Ukioqatigiit

Andvari - 01.07.1962, Qupperneq 84

Andvari - 01.07.1962, Qupperneq 84
194 SIGURÐUR SIGURMUNDSSON ANDVAUl þeim höfðinglega og var þeim búin fögur veizla. Þarna var svo háður sáttafundur um staðinn Garða á Alftanesi og segir, að herra biskupinn og Þorvarður hafi átt góðan hlut að. Það sem hér er sagt bendir ótvírætt í þá átt, að nú þegar Þorvarður er kominn aftur út sem valdsmaður kon- ungs eins og síðar kemur fram, hafi hann séð, að baráttan um staðamálin varð að taka enda, því hafi hann kappkostað að ná sættum og bjóða höfðingjum kirkj- unnar frið. En friðurinn átti þó enn nokkuð langt í land. Umboðsmaður Árna biskups hafði nú í tvö ár framfylgt kröfum kirkjunnar yfir leikmönnum í staðamálum. Sumarið 1291 kom svo Árni biskup til landsins og lét greipar sópa um staði og gaf nú prest- um flestallar kirkjur í umdæmi sínu. Þessar aðfarir hafa leikmönnum sviðið sáran, og hafa nú að kappi búið sig undir gagnsókn. Var þá ekki í annað hús að venda en til konungsvaldsins. Eftir frá- fall Hrafns Oddssonar stóð Þorvarður Þórarinsson einn uppi af höfðingjum hinnar síðustu lýðveldiskynslóðar. Það vill nú svo til, að eftir áliti dómbærs manns megi telja sannað, að hann hafi verið merkismaður eða hirðstjóri konungs frá því um 1290 til dauðadags 1296. Undir Iians forustu hófu nú leikmenn átök um staðamálin að nýju. Árangur þeirrar atlögu var sá, að árið 1292 komu tveir íslenzkir herramenn, hvor úr sínu biskupsdæmi, með konungsbréf því nær sama efnis og þeir Idrafn og Erlendur komu með 1283. En þar stóð, að allir þeir staðir, er ranglega voru úr höndum leikmanna teknir, skyldu aftur undir þá hverfa. Árið eftir, 1293, greina svo ann- álar frá því, að lcikmenn taki staði víðs- vegar um landið með valdi herra Þor- varðar Þórarinssonar. Árið eftir, 1294, eru svo margir fyrirmenn íslendinga staddir í Noregi. Væntanlega hefur þá konungur fengið nákvæmar skýrslur um það hverju fram fór í staðamálunum á Islandi. Allir þeir menn komu út næsta vor 1295. Styrjöldin um staðamálin á Is- landi hafði, þegar hér var komið, staðið um aldarfjórðung. Þar gekk á ýmsu, og völdin færðust til á milli leikmanna og kirkjuvalds sem víglína á milli skotgrafa. Leikmenn höfðu nú unnið það á í síð- ustu átakahrinunni, að árið 1295 hafa þeir knúið forvígismenn kirkjunnar til sættar eða samkomulags Einn annáll get- ur þess, að út Iiafi komið sterk konungs- bréf máli leikmanna til styrktar. Er það vitanlega árangur af utanferð höfðingj- anna árið áður. Annar annáll getur þess, að haldinn hafi verið fundur í Stafaholti, þar sem konungsbréfin og staðamál hafa verið tekin til meðferðar. Árna biskups er eins gctið af fundarmönnum. En eitt- hvað hefur máðst út og er ólæsilegt í málsgreininni. Enginn vafi getur á því leikið, að hér hefur verið um að ræða mikilvægan fund kirkjuvalds og leik- manna um staðamál. Ekki getur heldur leikið á tveirn tungum, að þar hafi komið til móts við biskupinn fremsti maður leik- manna og hirðstjóri konungs á íslandi, Þorvarður Þórarinsson. Þriðji annállinn segir, að sætt hafi tekizt á þessu ári á milli Árna biskups og almennings í landinu. Að því hefur dómbær maður fært full- gild rök, að slík sætt hafi hvergi getað farið fram nema á alþingi,1) og hafi því verið beint framhald af fundinum í Stafa- holti. En til þcss að sættin fengi fullkomið lagagildi, varð erkibiskup að samþykkja og staðfesta fyrir hönd kirkjunnar, en konungur aftur sem æðsti fulltrúi hins veraldlega valds. Allir annálar geta þess, að Þorvarður Þórarinsson hafi farið utan árið 1295 og einnig tveir aðrir höfðingjar honum handgengnir. Þótt heimildir ged 1) Björn Þórðarson: Síðasti goðinn.
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118
Qupperneq 119
Qupperneq 120
Qupperneq 121
Qupperneq 122
Qupperneq 123
Qupperneq 124
Qupperneq 125
Qupperneq 126
Qupperneq 127
Qupperneq 128
Qupperneq 129
Qupperneq 130
Qupperneq 131
Qupperneq 132

x

Andvari

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Andvari
https://timarit.is/publication/346

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.