Andvari

Ukioqatigiit
Ataaseq assigiiaat ilaat

Andvari - 01.03.1969, Qupperneq 133

Andvari - 01.03.1969, Qupperneq 133
ANDVARI FULLVELDIÐ FIMMTUGT 131 segja, að lífskjör á íslandi séu svipuð og á hinum Norðurlöndunum. Mörgum hefur fundizt þetta vera í ósamræmi við lögmál stórreksturs og fjöldaframleiðslu. En svo er þó ekki. Þótt Islendingar séu lítil þjóð, hefur þeim samt tekizt að verða stórir á mjög takmörkuðu sviði, þ. e. í sjávarútvegi, þar sem þeir beita fullkomn- um veiði- og vinnsluaðferðum og eru tiltölulega stór aðili á takmörkuðum mark- aði. Skýringin á hinum gífurlegu lífskjarabótum íslendinga á þessari öld er því síður en svo í nokkru ósamræmi við það, sem er oft kallað lögmál stórreksturs og stórra markaða, heldur hafa lífskjörin þvert á móti batnað í jafnríkum mæli og raun ber vitni vegna þess, að íslendingar hafa breytt í samræmi við þessi lögmál. Hitt er svo annað mál, að sjórinn er takmarkað forðabúr, eins og önnur náttúru- auðæfi. Enn er að vísu unnt að auka aflamagnið og auka verðmæti aflans með bættum vinnsluaðferðum og lækka framleiðslukostnað með aukinni framleiðni. En þó er óhætt að fullyrða, að íslenzkur sjávarútvegur getur ekki um langan aldur enn verið höfuðstoð bættra kjara mjög vaxandi fólksfjölda á íslandi. Þess vegna beinist athyglin nú í vaxandi mæli að hagnýtingu annarra náttúruauðæfa landsins, en þar er fyrst og fremst um að ræða orku fallvatna og vatns- og gufu- hvera. Aðeins um það bil 3% af virkjanlegri vatnsorku er hagnýtt, og er þó raf- magnsnotkun á mann meiri á íslandi en í flestum löndum Evrópu. Álíka mikil orka er unnin úr heitum hverum og fyrst og fremst notuð til hitunar húsa og gróðurhúsaræktar. Þessar ónotuðu orkulindir er nú einkum rætt um að nota sem orkugjafa fyrir álvinnslu og ýmiss konar efnaiðnað, en svissneskt fyrirtæki er nú að reisa álverksmiðju á íslandi, og fær hún raforku frá nýju orkuveri, sem ríkið er að reisa. Stóriðnaði til útflutnings verður varla komið á fót á íslandi án erlends fjármagns og tækniþekkingar erlendra aðila. Fyrir jafnfámenna þjóð og íslend- inga hefur slíkt margvísleg vandamál í för með sér. Þess vegna verður eflaust ekki lögð einhliða áherzla á að koma shkum iðnaði á fót á skömmum tíma, heldur ekki síður að efla ýmiss konar smáiðnað, sem hagnýtt getur faglært, sér- hæft vinnuafl. En það er ekki aðeins varðandi framleiðsluna sjálfa, að um mikil vandamál er að ræða, heldur einnig á sviði viðskipta við önnur lönd. Það er höfuðhags- munamál Islendinga að fá sem frjálsust skilyrði til þess að selja fiskafurðir sínar á sem stærstum mörkuðum. Hins vegar veldur smæð íslenzka efnahagskerfisins og margs konar sérstaða því, að náin tengsl við stórar efnahagsheildir hafa í för með sér ýmiss konar vanda. Bandaríkin, Bretland, Sovétríkin og Þýzkaland eru helztu viðskiptaríki íslendinga. Ef EFTA-löndin eru tekin sem heild, er þau aðalvið- skiptasvæðið, með um 40% utanríkisviðskiptanna. Viðskiptin við Efnahagsbanda- lagslöndin eru um 20% utanríkisviðskiptanna. Á síðari árum hafa íslendingar haft vaxandi áhyggjur af því, að þeir einangrist frá viðskiptaþjóðum sínum í
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118
Qupperneq 119
Qupperneq 120
Qupperneq 121
Qupperneq 122
Qupperneq 123
Qupperneq 124
Qupperneq 125
Qupperneq 126
Qupperneq 127
Qupperneq 128
Qupperneq 129
Qupperneq 130
Qupperneq 131
Qupperneq 132
Qupperneq 133
Qupperneq 134
Qupperneq 135
Qupperneq 136
Qupperneq 137
Qupperneq 138
Qupperneq 139
Qupperneq 140
Qupperneq 141
Qupperneq 142
Qupperneq 143
Qupperneq 144
Qupperneq 145
Qupperneq 146
Qupperneq 147
Qupperneq 148
Qupperneq 149
Qupperneq 150
Qupperneq 151
Qupperneq 152
Qupperneq 153
Qupperneq 154
Qupperneq 155
Qupperneq 156
Qupperneq 157
Qupperneq 158
Qupperneq 159
Qupperneq 160
Qupperneq 161
Qupperneq 162
Qupperneq 163
Qupperneq 164
Qupperneq 165
Qupperneq 166
Qupperneq 167
Qupperneq 168
Qupperneq 169
Qupperneq 170
Qupperneq 171
Qupperneq 172
Qupperneq 173
Qupperneq 174
Qupperneq 175
Qupperneq 176
Qupperneq 177
Qupperneq 178
Qupperneq 179
Qupperneq 180
Qupperneq 181
Qupperneq 182
Qupperneq 183
Qupperneq 184
Qupperneq 185
Qupperneq 186
Qupperneq 187
Qupperneq 188

x

Andvari

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Andvari
https://timarit.is/publication/346

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.