Andvari - 01.01.1971, Blaðsíða 69
ANDVARI
RÆÐUMENNSKA JÓNS SIGURÐSSONAR
67
þegar það er nú ekki ríkisþingsins eigið frumvarp. Það er þó mjög undar-
legt, ef alþingi léti hafa sig til þess að vera að búa til frumvörp og uppá-
stungur handa öðrum að grauta í á eftir eða hringla með, og fá kannske
út lög á eftir, sem þingið hefir aldrei séð, enn síður samþykkt. Það er þýð-
ingarlaust að hugsa um að geta komið með þær einar breytingar, sem eigi
komi í bága við hin dönsku grundvallarlög, því þessi lög eru móthverf öllu
jafnrétti oss til handa.
Að því er snertir fjártillagið og fjárkröfur vorar, þá er hér tiltekið í
•frumvarpinu eitt af boðum fólksþingsins, nefnilcga 50,000 rd. alls fyrst um
sinn; en þetta er ekkert víst tilboð; stjórnin getur elcki boðið það með neinni
vissu, því hún hefir ekki 'fulla heimild fyrir því. í landsþinginu var seinast
farið fram á, að tillagið skyldi ekki vera hærra en 15,000 rd. fast, eða fast-
ara en hitt, og 35,000 rd. um nokkur ár; þetta er auðsjáanlega mikill mun-
ur, og ef hér væri að tala um nokkurt víst tilboð, sem líkindi væri til að
stjórnin gæti boðið með vissu, þá væri það sú upphæð, sem landsþingið fór
fram á, það mætti heldur til sann vegar færast. Þar á móti höfum vér alls
enga ástæðu til að gjöra ráð fyrir, að ríkisþingið gangi fremur að þeirri fjár-
upphæð, sem hér er boðin, heldur en hverri annarri, og eitt atriði er það,‘
sem ég verð að taka fram, að ekki sitji jafnan hinir sömu menn á fólks-
þinginu. Fólksþingið getur verið allt annað nú en það var í fyrra, því nú
eiga nýjar kosningar að fara fram, og 1. október í haust koma þessir ný-
kosnu menn saman á fólksþingi; og hver þekkir skoðanir þeirra á vorum
málum? Á fólksiþinginu í vetur sem leið voru því miður margir, sem voru
mótfallnir rétti vorum, en vér verðum þó að treysta því, að oss takist smá-
saman að sannfæra fleiri og fleiri a'f Dönum um sannleikann og að fá þá
til að játa rétt vorn til sjálfsforræðis og fjártillags af hendi iþeirra. Eg verð
að segja það sem alþingismaður, og ég held það enda þýðingarmeira, að ég
verð að segja það sem forseti þingsins: atkvæði alþingis er of gott til þess
að fleygja því út fyrir einber tylliboð og ögranir um Iþað, að atkvæði þings-
ins hafi ekkert að þýða. Það getur ekki furðað nokkum óvilhallan mann,
þótt þingmenn séu ófúsir á að greiða atkvæði sín um frumvarp þetta,
þannig undirbúið, bæði að efni og formi til; það er ekki furða, þó þing-
menn treystist ekki til að leggja út í að fara með slíkt frumvarp, þar sem
nær því eingöngu er talað um sérstök landsmál, en hin ahnennu mál varla
nefnd á naí’n. Ríkisþingið mótmælir meðal annars jafnrétti því, sem 'allir
íslendingar verða að heimta, með ákvörðun þeirri, sem stendur í 2. grein
frumivarpsins. Þar vantar alla ábyrgð fyrir aðgjörðum landstjómarinnar; og