Andvari - 01.01.1971, Blaðsíða 125
ANDVARI
UM ÞJÓÐLEGAN METNAÐ JÓNS SIGURÐSSONAR
123
getur jiað borið góðan ávöxt. Það er ekki svo gott heima, að rita mikið
oppositionelt [í andmælatón], þegar maður er umkringdur á aillar síður
af ýmsum og ýmsum, allra sízt meðan blaðaliteratur er ekki komin þar
lengra en nú er; en það ætti að vera fræðandi, sem í blaðinu stæði auk
fréttanna, því satt að segja erum við ekki komnir lengra enn en að við
þurfum helzt fræðslu, við þurfum að fá vit á að bugsa, tala og dæma
með skynsemd; við þurfum að fá „offentlig Mening — public spirit“
[almenningsálit — þjóðaranda] eða hvað þú vilt kalla það; meðan það er
ekkert nema í þoku og palldómum, þá er ekki við að búast, að mála-
meðferð og málaúrskurðir eða fyrirtæki heppnist eða verði að sérlegum
notum. Það verður tekið í lurginn á öllu og nú gjört þetta nú liitt, rétt
eftir því sem stjómin eða einstakir menn geta komið fram í það skiptið,
dettur svo allt niður, þegar einstakir menn falla úr, sem haldið hafa ein-
bverju á loft. Þess vegna er allt svo áríðanda, sem getur glætt félagsanda
og saroheldi og sýnt, bvað gott af því leiðir.“
10. Til Eggerts Ö. Briem (I, 144).
Kaupmannahöfn, 24. september 1848.
„Ég vona þú sért okkur samdóma í því, að bezt væri, að við væmm
okkur um hituna, Islendingar, en að senda 5 fulltrúa á þjóðsamkomu
Dana lízt mér lélega á. Aftur á móti vil ég hafa repræsentant í ráði kon-
ungs, sem hafi öll íslands málefni undir sér, svoleiðis að liann sé milli-
göngumaður milli alþingis (og landsins) og konungs. Alþing vil ég hafa
aukið og bætt, svo að það geti farið með málefni landsins á sinn hátt eins
og ríkissamkoman í Danmörk. Þar með vil ég hafa stjórn á íslandi sjálfu.
Þessi efni held ég væri gott að rnenn ráðguðust um og fengi bænarskrár
gjörðar á þá leið, sem menn yrði á sáttir, og vona ég það yrði ekki áhrifa-
laust á alþing."
11. Til Gísla Hjálmarssonar læknis (I, 160).
Kaupmannahöfn, 27. maí 1850.
Jón á með spekálum við pereatið svonefnda og samblástur móti dómkirkju-
prestinum í Reykjavók.
„Verst er, að stjómin er nokkuð dauf í dálkinn og embættismenn
vorir ekki sterkir á svellinu, hræddir þegar nokkuð bjátar á margir hverjir
og sýna lítið conduite [lag]. I þessum spekálum í Reykjavík sýnist mér