Andvari - 01.01.1971, Blaðsíða 126
124
UM ÞJÓBLEGAN METNAÐ JÓNS SIGURÐSSONAR
ANDVARI
]>eim hafa yfirsézt mjög mikiS, og það er auðséS, að fáir af þeim vita,
livað þeir vilja, en færri liafa einurS til að gjöra það, sem gjöra þarf,
heldur fara þeir 'hver aftur fyrir annan og sleppa heldur öllu lausu en
aS reyna aS halda í horfinu. Þeir misskilja tíðarandann, því hann er ekki
anarchiskur af því hann vilji enga stjórn hafa, heldur af því hann vill
duglega, ötula og skynsama stjórn; en reyndar getur það verið, að menn
kynni að heimta rneira af stjórnendum en ætla má mönnum svona yfir
höfuð að tala, en til hvers er að taka öllu eins og allt sé hið hezta?
Menn hafa séð, hvernig þá hefir farið, að allt fúnar niður, bæði stjórn
og þjóð, og verður bezt að bera hvort tveggja á hauginn."
12. Til Gísla Hjálmarssonar læknis (I, 171).
Kaupmannahöfn, 29. september 1850.
Gísli hefur verið kosinn þjóðfundarfulltrúi Sunn-Mýlinga, og hvetur Jón
hann til að sækja fundinn, þótt amtmaður banni. Svo fór þó, að Gísli afsalaði
sér kosningu.
„Ég fýsi þig til að korna og gefa amtmanni gráða, og í það heila tekið
þá vildi ég drottinn gæfi þér styrk til að láta þér ekki vera eins innilega
annt um kynslóðina eins og þér reyndar er, því þú verður að játa, að það
er inconsequent [ósamkvæmni], að þykja hún öll saman óræsti og að
taka svo sárt til hennar að þora ekki að hleypa henni á forvaðana. Eftir
minni meiningu er ekki svo lítið moralskt afl í Islendingum, en það kemur
ekki fram nema þar sem um lífið er að tefla, og því held ég rétt sé að
hleypa iþeim svona með gætni, en þó feilnislaust út í veröldina, og láta
heldur neyðina kenna naktri konu að spinna, heldur en að reyna að
stjórna þeim með neinni föðurhendi. Ekki er ég meiri patríót en þetta.“
13. TU Gísla Hjálmarssonar læknis (I, 186).
Kaupmannalhöfn, 29. septemher 1851.
Jón telur kjark í vini sína eftir vonbrigði þau, er þjóðfundurinn sumarið
1851 olli mönnum.
„Ég er orðinn svo naumt fyrir, að ég get ekki nú skrifað sr. Sigurði
Gunnarssyni né sr. Hallgrími né Guttormi, en ég bið heilsa þeim kær-
lega og segja þeim málavöxt og hiðja þá ekki láta hugfallast, heldur
styrkjast, því ef við gjörum það, þá gengur eitthvað einhvemtíma, en