Andvari - 01.01.1971, Blaðsíða 152

150
SHX KVÆÐI UM JÓN SIGURÐSSON
ANDVARI
Stephan orti tíu árum síðar kvæðið ]óns Sigurðssonar varðinn vestra, þegar Vestur-
íslendingar höfðu loks komið steypu af Jóni Sigurðssyni (mynd Einars Jónssonar)
á stall á grundinni framan við fylkisþinghúsið í Winnipeg.
I kvæðinu, sem er átta erindi, eru m. a. þessi hollu hvatningarorð:
Ver hvöt vor: í athöfn og orði að festa,
að íslendingsréttur sé jafnhár þess bezta,
að honum sé vansi að lúta þeim lögum,
sem ljóður er talinn á sjálfráða högum.
Og íslenzkur metnaðarvættur oss vertu,
og vörður og ljós ok'kar þjóðemi sértu
og gervöllum heiminum dugur og dæmi
um drenglund og mannskap, sem stómrennum sæmi.
Árin líÖa, og ,,vér sjáum eldvagn tímans fara geyst", eins og Tómas Guðmunds-
son kemst að orði í kvæði sínu Þjóðhátíð, er hann nefndi uppha'flega 17. júní og
birti í 2. árgangi Helgafells 1943. Skáldið stcndur álengdar og virðir fyrir sér
þann hóp manna, sem safnast „einn isólskinsdag að leiÖi forsetans og hlýðir ræðu
frá í fyrravor, sem flutt er, eins og þá, í minning hans“. En menn vita naumast
lengur, hvert erindi þeir eiga á þennan stað, 'þótt þeim verði reikað þangað ár hvert
af gömlum vana. Skáldinu finnst samhandið við ‘fortíðina vera rofiÖ, og kvæðinu
lýkur með nokkrum spurningum, sem eru - eða ættu að vera - jafnáleitnar nú
og þær vom fyrir nær þremur áratugum.
Undir mynd Jóns Sigurðssonar
Korngular merkur, skrúðgræn belti skóga,
skjótyrkar vélar, hvel af eimi drifin,
í iðrum jarðar auðlegð málma nóga,
iðfrjóvan jarðveg, sólarvarman hifin —
þau Jönd, sem eiga auðargæði slík,
þau aumka vors lands fátækt, sjálf svo rík.