Andvari - 01.01.1971, Blaðsíða 33
ANDVARI
HIÐ ÍSLENZKA ÞJÓÐVINAFÉLAG
31
var gert um árið 1958, og hefur ekki staðið á Menntamálaráði að halda það
samkomulag.
Samstarf Menntamálaráðs og Þjóðvinafélagsins um bókaútgáfu hefur á
liðnum árum tekið til þeirra bóka, sem félagsmenn eða áskrifendur fá fyrir
árgjald sitt. Framan af voru félagsbækurnar niðurgreiddar með framlagi úr Menn-
ingarsjóði, en allmörg síðari árin hefur verið leitazt við að selja áskrifendum bæk-
urnar sem allra næst framleiðslukostnaðarverði, þannig að hvorki yrði um tap né
ágóða af félagsbókaútgáfunni að ræða. Þetta hefur að vísu ekki tekizt að fullu, og
hefur Menningarsjóður þá staðið straum af hallanum. Menntainálaráð telur eðli-
legt og í samræmi við tilgang útgáfunnár, að áskrifendur fái bækur sínar sem næst
sannvirði. Er næsta hæpið, að hægt sé að fara inn á þá braut að hækka félags-
gjöld svo, að teljandi hagnaður verði af félagsútgáfunni. Skal á það bent, að
þrátt fyrir tiltölulega góð kjör um bókakaup hefur félagsmönnum stöðugt farið
fækkandi, og er sú fækkun vissulega ærið umhugsunar- og áhyggjuefni. Þrátt
íyrir nokkrar tilraunir til að halda í horfinu í þessu efni hefur mjög lítið orðið
ágengt um öflun nýrra áskrifenda í stað þeirra, sem árlega falla frá eða heltast
úr lestinni af ýmsum sökum. Þessi uggvænlega þróun gefur vissulega tilefni
til þess, að rætt verði nánar en gert hefur verið urn útgáfufyrirkomulagið og
hugsanlegar breytingar á því. Hefur Menntamálaráð þegar fjallað nokkuð um
þau efni, og er málið þar til meðferðar.
Að því er varðar þann hundraðshluta, sem Bókaútgáfa Menningarsjóðs
reiknar sér við sölu og dreifingu rita Þjóðvinafélagsins, skal þetta tekið fram:
„Litla almanakið“ hefur þá sérstöðu, að það er eingöngu selt gegn staðgreiðslu,
og fá bóksalar 25% afslátt. Við þetta bætist póstkröfugjald, sendingarkostnaður
og vinna starfsfólks útgáfunnar. I þessu tilfelli dugar 40% frádráttur frá brúttó-
verði tæplega fyrir beinum kostnaði. Af öðrum útgáfubókum Þjóðvinafélags-
ins, svo sem „Konum á Sturlungaöld" á síðastliðnu ári, hefur verið gert ráð
fyrir 35% sölukostnaði. Að því er varðar Bókaútgáfu Menningarsjóðs, verður
hún að sjálfsögðu að greiða allan rekstrarkostnað að fullu af sínum útgáfu-
bókum. Framlag það, sem Menningarsjóður leggur útgáfunni til, er notuð á
tvennan hátt: a) til að standa að nokkru undir fjárfestingu við samningu
kostnaðarsamra verka, fyrst orðabókar, nú alfræðibókar; b) til að mæta halla
af útgáfu rita, sem rétt þykir að gefa út þrátt fyrir auðsætt tap á útgáfunni.
Skal í því sambandi nefnd útgáfa doktorsritgerða, jarðfræðikorta, gróðurkorta
og ýmissa annarra fræðirita. ...
Formaður Menntamálaráðs og framkvæmdastjóri eru reiðubúnir til að ræða
öll þ essi mál nánar við fulltrúa Þjóðvinafélagsins. ... “
Af þessum bréfaskiptum virðist augljóst, að hér er ekki um djúpstæðan