Andvari - 01.01.1992, Blaðsíða 50
48
GUÐMUNDUR ARNLAUGSSON
ANDVARI
13. Sérkennilegur maður
Þeim sem kynntust Sigurði Guðmundssyni kemur víst flestum saman
um að óvenjulegri mann hafi þeir naumast þekkt. Öll framkoma
hans, flest sem hann sagði og gerði, bar svo sterkan svip hans sjálfs
að sjaldgæft er. A Akureyri varð hann snemma þjóðsagnapersóna.
Allir þekktu hann á götu, en þar kom stundum fyrir að hann var far-
inn að hugsa upphátt, kominn í samræður við sjálfan sig eða þá far-
inn að söngla kvæði með sínu sérkennilega lagi. Pá kom fyrir að
lyklakippunni væri sveiflað í takt við lagið eða göngustafurinn notað-
ur til áherslu, og var þá aldrei að vita hvor endi stafsins sneri upp og
hvor niður.
Ekki var síður sérstakt að ræða við Sigurð heima á skrifstofunni. I
öðru bindi endurminninga sinna Litríkt fólk lýsir Emil Björnsson
fréttastjóri fyrstu kynnum sínum af Sigurði á eftirminnilegan hátt:
Segulafl sumra manna er ótrúlegt, yfirgnæfandi og óútskýranlegt. Sigurður
Skólameistari, skrifað með stórum staf, var svo rammsegulmagnaður að út-
geislun áru hans sindrar gegnum allt frá fyrsta fundi okkar í minni mér.
Vantaði þó ekki að ytra útlit hans vekti sérstaka athygli. Gusturinn og and-
ríkið í sinnisborg hans minntu einna lrelst á rjúkandi afl í smiðju, þótt kring-
umstæðurnar væru jafn nauða-hversdagslegar og samtal við óframfærinn um-
sækjanda um skólavist. En það sem brann á kveik kraftarins inni í honum
var ekki aðeins sterkt, heldur einnig heitt, og örlaði á karlmannlegri við-
kvæmni undir hrufóttri skel. Hann var hvorki andlitsfríður né embættis-
mannslegur í fasi. Miklu fremur mátti hann heita stórskorinn og ekkert sleg-
ið af setningi í fari hans. Ytra borðið ómissandi undirstrikun innri gerðar.
Svo stórum og óafmáanlegum svip brá hann yfir allt senr kringunr hann var í
stofunni, að ég man aðeins óljóst eftir þrennu þar inni: Stórum bókaskáp,
gæruskinni á gólfi, svörtu minnir mig, og hryggjarlið úr hval. Sá hlutur þótti
mér hæfa honum best, þessum stórfiski í mannhafinu. Hann heilsaði mér að
betri bænda sið, hress í bragði og lá hátt rómur, viðmótið alúðlegt og óhátíð-
legt. Hann fór að spyrja um hagi mína, vissi þó meira en mig grunaði, að
minnsta kosti að ég hefði ort í skólablaðið á Laugarvatni. Var hann að
henda gaman að því, virtist dálítið sposkur á svipinn, og ég hafði vit á að
gera sem minnst úr „skáldskapnum“. En þá kom í Ijós að hann hafði í raun-
inni einhvern áhuga á þessu. 48
Sigurður Guðmundsson hafði frábært minni og með aldrinum varð
hann mjög ættfróður. Það var eðlileg afleiðing af áhuga hans á öllu
mannlegu, að hann vildi einnig vita eitthvað um rætur þeirra ungl-