Eimreiðin - 01.01.1927, Síða 88

68
GORDON BOTTOMLEY
eimreiðin
ritum, og er annað þeirra ekki stórt. A Vision of Giorgione
mætti frekar telja kvæðaflokk en leikrit, enda þótt það se
sett fram í leikformi. Eitt af áhrifamestu leikritum hans er
The Crier by Night. Það kom út 1902 og var eitt með því
fyrsta frá höfundarins hendi. Ásamt The Riding to Lithend
var það gefið út aftur 1920 í bók þeirri, sem heitir King
Lear’s Wife and other Plays. Leikritið The Crier er dregið
saman frá mörgum heimildum, flestum heimafengnum, að þvi
er ég hygg. Það á eitthvað skylt við keltneskar undrasögur,
en einnig við rammar rúnir íslenzkra fornsagna. Persónur eru
ekki nema fjórar í leikritinu, en því má ekki gleyma, að um*
hverfið ræður einnig miklu um rás viðburða og leikslok, það
er landið sjálft, andi merskilandsins, dulrammar raddir, sem
kalla, og ekki verður mótmælt. Leikurinn fer fram í einhverju
norðlægu landi, sem Norðurlandamenn byggja. Það gæti verið
ísland, en það gæti líka verið heimahagar skáldsins sjálfs.
Þorgerður kona bóndans, sem Hjalti heitir, lætur aldrei undir
höfuð leggjast að nota hverja tómstund til að níðast á Blá-
neiði, sem er írsk ambátt. Hún leggur ambáttinni á herðar
hverja byrðina á fætur annari, alt af þyngri og þyngri, reynir
að drepa hana bæði á sál og líkama, alt í þeirri trú, að
maður hennar líti ambáttina of hýru auga. Gamall maður
birtist Bláneiði, eins og óheilia-andi merskilandsins. Bóndinn
er kallaður í greipar dauðans, og ambáttin, sem hefði getað
hindrað för hans, hún lætur hann fara til þess að geta fyls*
honum í dauðann. Með því fullnægir hún ást sinni til Hjalta,
sem Þorgerður hafði af öllum mætti reynt að koma í veg fy-ir-
Það, sem mest ber á í leiknum, er blærinn, sem yfir öllu
hvílir. Sá, sem les, finnur hann og skilur svo greinilega, að
það er næstum óþarft fyrir skáldið að láta fylgja leiknum
fyrirskipanir um niðurröðun á leiksviði. Krafturinn, hinn stríði
straumur orsaka og afleiðinga, minnir á norræn áhrif, skjót-
leikinn og hnittnin í lýsingunum og samtölunum er með mið-
aldablæ. Hugsast getur, að hér sé um að ræða áhrif fra
William Morris, en þess verður þó ekki dulist, að leiknin 1
meðferð Bottomleys á þessum óstuðluðu ljóðum er hin sama
og fram kemur hjá honum tuttugu árum seinna. Leikrit
þetta er ljóðrænt frá upphafi til enda, og það virðist engar