Vaki - 01.09.1952, Blaðsíða 92

um jafnmikla sök, bæru jafnmikla á-
byrgð á því, sem fram hafði farið, þar
sem þeim hefði ekki tekizt að hafa já-
kvæð áhrif á hann, sem andi skólans
mælti fyrir um. Enda var það rétt. Ég
hafði alltaf beðið þess að eldri félagarn-
ir segðu drengnum alvarlega til synd-
anna, en nú var það of seint. Ráðstefn-
an hafði fellt úrskurð sinn. Þeir hefðu
átt að hugsa til þess fyrr. En ekki þögn-
uðu mótmæli piltanna. Hvernig þá? Þeir
höfðu ekki fyrr séð verkefnið, sem beið
þeirra. Þeir þrættu og deildu: Þið fuli-
orðna fólkið eruð alltaf að tala um
traust. Treystið okkur þá núna. Við
skulum bæta um drenginn. Áhrif og vald
kennaranna og ákvörðunar þeirra stóð
ósættanlega andspænis traustsreglunni.
Enginn meðalvegur var til.
En kennurunum til hróss má segja, að
þeir skildu aðstæðurnar. Þeir ómerktu
ákvörðun sína. Félagarnir fengu sinn
,,Barrabas“, og ég vil feginn bæta við,
að pilturinn, er þegar var dæmdur, er
að ári liðnu orðinn einn jákvæðasti ein-
staklingur samfélagsins.
Traust fer fyrir valdi. Traust ber og
vekur nýja krafta. Þolinmæðin veitir
þeim færi að þroskast. Og alúð og kær-
leikur valda hamskiptum.
Gott og blessað, mun mönnum verða
að orði. Hvert er þá þetta frelsi, sem
æskan á að vaxa upp í og eflast fyrir
eigin ábyrgð?
Ekki er til betra svar við þessu en orð
spekingsins: að hið sanna frelsi
sé „beata captivitas cordis“, sælar viðj-
ar hjartans. Með þessu er sagt, að þess-
ar viðjar eru hinztu og dýpstu bönd, og
það er örðugt, ef til vill ókleift, að öðl-
ast skýrari svör við þær aðstæður er
ráða líðandi stund. Þessar viðjar, þessi
bönd leggjast á allt líf mannsins í marg-
víslegri mynd, trúarlegrar, heimspeki-
legrar, siðrænnar og félagslegrar teg-
undar. Það fellur í hlut hins innsta og
persónulegasta, kjörs að skera úr um
þau, og okkur ber að halda virðing fyrir
því.
Slík virðing, þess eðlis sem bent var á
hér að framan gagnvart öðrum hlýtur
að bjóða jákvætt umburðarlyndi. Ef til
vill leyfist mér að benda enn til eins
svars um þessar viðjar: Sá er heimsækir
Óðinsskóg yrði hennar var, einkum ef
hann tæki þátt í kvöldvökum okkar og
hátíðum, í tónlist okkar og söng, í kór-
um Bachs eða Schutz eða Scheidts eða
Distlers og svo fram eftir götunum. í
þessari tónlist birtist lifandi það hljóm-
andi lag og sú regla, er ræður sameigin-
legu lífi okkar. I verki manns sem
Bachs, er það öðlast líf í hljómum, spenn-
ist sennilega ennþá stærsti boginn, er
enn í dag megnar að spanna líf okkar
allt. Þess vegna gegnir tónlistin svo
miklu hlutverki í Óðinsskógi og skipar
þar svo veglegan sess.
Upp úr því frelsi er ég ræddi um
sprettur og, að allir í Óðinsskógi skilja
skyldur sínar gagnvart 'hinum og taka
þær á sig viljugir. En ef einhver neitar
eða reynir að komast hjá þeim er honum
völ tveggja kosta: annað tveggja hjálpi
hann til af sannfæringu og gjaldi vinn-
anda starfi jáyrði sitt ellegar verði hann
að hverfa úr skólanum. Því hér er ekki
til sníkjulíf og hálfir hlutir. Menn verða
að vinna frelsi sitt og vinna fyrir því.
Þetta er og svar við þeirri spurningu,
hvort heimavistarskóli í sveit sem Óð-
insskógarskóli sé ekki eins konar sælu-
eyja, fjarri félagslegri neyð og vanda
dagsins. En það er síður en svo, ein-
mitt í slíkum skóla verður allt bert og
ljóst sem annars staðar fer fram á laun,
að kennurum og foreldrum óvitandi.
Andstæðurnar rekast hver á aðra hér,
tuttugu og fjórar stundir sólarhrings-
ins.
TlMARITIÐ VAKI
90