Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.09.1985, Page 111

Tímarit Máls og menningar - 01.09.1985, Page 111
Hannes Lárusson Blómstrandi kvendýr I. Listin kemur syndandi neðan úr myrkri undirmeðvitundarinnar, uppi við birtu yfirborðsins er hún veidd í net skynseminnar og skilgreind; óvæntur fylgifiskur lífsins. Ovæntur, og þess vegna ekki skilgreind nánar. Fylgi- fiskur, af því að lífið og hann endurspeglast hvort í öðru. En veiðarnar eru tvísýnar, því engri starfsemi manna er hættara við að vera ruglað saman við raunveruleikann (lífið) en þeirri sem fram fer undir merkjum listarinn- ar. Og oft sýnist sú mynd sem hún dregur upp af lífinu trúverðugri en sú sem verður til þegar lífinu sjálfu er lifað. Um leið og listin leitast við að afhjúpa ranghugmyndir fólks um stöðu eigin tilveru, opnar hún sýn inn í völundarhús tálmynda sem snúast um það, hvernig hinn jarðbundni veru- leiki gæti eða hefði átt að vera. Strax í hugtakinu „list“ og meðferð þess hefst blekkingarleikurinn, því hæglega má láta það skírskota til svo margbreytilegra hluta og aðgerða, að merking þess verði fast að því sú sama og hugtakanna „líf“ eða „tilvera". Ymsir grípa til listarinnar og gera hana að einskonar skotpalli fyrir almennar hugleiðingar um „allt og ekkert", „hitt og þetta“ eða „lífið og tilveruna". Einnig er hægt að þrengja sviðið, taka skýrt afmarkaða þætti hennar fyrir og freista þess að gera þeim tæmandi skil. En slík afmörkun er líka eiginleg tálsýn, því listin er, þegar öllu er á botninn hvolft, samslungin „lífinu“ bæði í framrás sinni, sögulega og í einstökum myndum sínum, þ.e. einstaklingnum. Listaverk komast ekki hjá því að vera söguleg eða almenn og jafnframt persónuleg eða einstök, án þess að slík útskýring segi annað en það að listin sé meira og minna af sama toga og lífið. Leit að „sönnu“ eðli listarinnar sprettur því upp af enn einni af blekkingum hennar. Lærðir og leikir hafa engu að síður jafnan verið viljugir við að setja sig í stellingar til slíkra leita. En svo víð, hál og mótsagnakennd eða móðurleg er listin, að hún samþykkir misheppnaðar leitir að sannleikanum í sjálfri sér sem lofsöng um sig eða þá sem eitt listforma. Þótt eðli listarinnar sé að afhjúpa og um leið blekkja, þá verður 373
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106
Page 107
Page 108
Page 109
Page 110
Page 111
Page 112
Page 113
Page 114
Page 115
Page 116
Page 117
Page 118
Page 119
Page 120
Page 121
Page 122
Page 123
Page 124
Page 125
Page 126
Page 127
Page 128
Page 129
Page 130
Page 131
Page 132
Page 133
Page 134
Page 135
Page 136
Page 137
Page 138
Page 139
Page 140

x

Tímarit Máls og menningar

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.