Tímarit Máls og menningar - 01.09.1998, Blaðsíða 158
RITDÓMAR
1 myrkvuðum salnum magnast upp
sérstakur andi
er meistarinn tekur lögin sem allir þekkja,
um hlífðarlaust steypiregn, stúlkuna
norðan af landi,
stönduga vopnasala sem ljúga og blekkja,
svarið sem vindurinn býr yfir, búgarð Möggu.
Og Brynjólfur hugsar með trega um MR og
Röggu.
Þessi almenningur liínar í Ijóðunum,
eins og dæmin hafa sýnt, vegna natni
skáldsins og eftirtektargáfu. Hann tekur
eftir smáu sem stóru og einmitt það
smáa fyllir upp í myndirnar og gerir þær
svo heillandi í bestu ljóðunum. Gott
dæmi um þetta er „í Þingholtunum"
sem dregur upp hliðstæður í'lífi karls og
konu - sami pósturinn ber út til beggja,
stutt í búðina fyrir bæði, þau heyra
breimið í sömu köttunum á næturnar,
sömu fféttirnar í sjónvarpinu á kvöldið,
þau tala sama tungumálið og hann veit
að þau skilja hvort annað:
Við þekkjum hve rokið í borginni getur
gerst
grimmt þegar frystir, en við höfum aldrei
snerst.
Hin óvænta niðurstaða er að þó að þau
eigi svona margt sameiginlegt þekkjast
þau ekki. Rímorðin gerst/snerst eru gott
dæmi um hvernig Kristján beitir stund-
um hátíðlegu og skemmtilega stirðlegu
málfari til að draga úr tilfinningasemi.
Sonnettur Kristjáns Þórðar eru
kennsla í að njóta augnabliksins þótt
ekkert merkilegt sé að gerast. Ef við
kunnum það getum við haldið ffá okkur
tómleikanum, tilfinningunni um að ver-
öldin sé fáránleg, eins og kemur fram í
„Óskum þér til handa“. Bókin sem heild
„is a showing forth of the way that poetry
brings human existence into a fuller
life,“ eins og Seamus Heany segir um
Thomas Hardy í The Redress of Poetry
(1995), gerir mannlega tilveru fyllri og
auðugri. Hamingja hvunndagsins liggur
á glámbekk, við þurfum ekki annað en
rétta út höndina og grípa hana. „Laugar-
dagsmorgunn" og „Samvera" minna
bæði á sönginn Ijúfa eftir Benny Ander-
sen um Nínu, morgunbaðið og kaffið
sem alveg er að verða til. Hjá Kristjáni
baka hjónaleysin, fara í bíltúr um Heið-
mörk, borða grillaðan kjúkling, fara í
leikfimi...
Og rokklögin gömlu sem eru í uppáhaldi.
Undir sturtunni: sápa á nöktum kroppi.
Og birtan, sem endurkastast af kvikmynda-
tjaldi,
á kinn þinni og hálsi og blússu. Miðstærð af
poppi.
Af samskiptum við þig mun meiri
hamingja hlýst
en hreinskilið viðtal í Mannlífi gæti lýst.
Jafnvel sorpið sem borið er út í „Arna að
fara út með ruslið" segir sína sögu af
ánægjustundum hversdagsins. Allt um
lífið vitni ber.
Kristján Þórður vill öllu fólki vel, ekki
síður en persóna hans Jóhann. Hafi les-
endur ekki fengið þau skilaboð eru þau
ítrekuð í lokaljóðinu „Fólk“. Við göng-
um undir ýmsum dulnefnum, segir þar,
heitum neytendur, hlustendur, stuðn-
ingsmenn, greiðendur, bókasafnsgestir,
úrtak, fjöldi, múgur, kaupendur, öku-
menn. í sonnettunum komumst við að
því að „fólk er margt annað og rneira".
Megi þær komast til sem allra flestra.
Silja Aðalsteinsdóttir
„Með rætur á himni“
Sigurður Pálsson: Ljóðlínuspil. Forlagið
1997.
Ljóðlínuspil er níunda ljóðabók Sigurðar
Pálssonar, sú þriðja og væntanlega síð-
asta sem kennd er við „ljóðlínur", en
áður komu út Ljóðlínudans (1993) og
Ljóðlínuskip (1995). Feril sinn hóf Sig-
156
www.mm.ts
TMM 1998:3