Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.12.1998, Blaðsíða 111

Tímarit Máls og menningar - 01.12.1998, Blaðsíða 111
LEIÐINLEGT ER MYRKRIÐ lega heyrn við aðgerðina heldur verði áfram heyrnarskert. Nei, þótt aðgerðin færði þeim fulla heyrn, segir Crouch, skiptir mestu máli að máltaka er að- göngumiði að samfélagi. Öll samfélög eru í sjálfu sér jafngild. Samfélag heyr- enda er á engan hátt merkilegra eða fullkomnara en samfélag heyrnarlausra sem á sér ríkulega sögu að baki, vandað táknmál og flókið kerfi gilda og við- miða sem meðal annars hampa lífi heyrnleysingjans. „Fötlun“ er hins vegar stimpill, tilbúinn af meðal-Jóninum til öðrunar og útilokunar. Crouch telur einn helsta kost samfélags heyrnleysingja þann að ljá þeim, sem ella hefði verið útskúfað, sess og sjálfsvirðingu. Mætti jafnvel draga þá ályktun af máli hans að rétt væri að skera á heyrnartaugina fyrir máltöku hjá þeim heyrandi börnum sem ættu, vegna félagslegs uppruna síns eða aðstæðna, á hættu að dæmast til jaðarvistar í samfélagi heyrenda; í hinu samfélaginu ættu þau meiri kost á að skapa sér hlutgengi og öðlast reisn. Það að ákveða heyrn barna eða heyrnarleysi fyrir máltöku (þegar börnin eru hvort sem er ekki eitt né neitt) er enda ekki annað en einföld „ákvörðun um aðild að samfélagi11. Þetta er póstmódernismi. 2.2. Önnur ábendingarskilgreining Þröstur Helgason, blaðamaður á Morgunblaðinu, hefur verið svo elskulegur að birta þrjár hugvekjur á liðnum mánuðum í póstmódernískum anda. Mega þær verða áttavilltum til vegsagnar. í fyrstu hugvekjunni12 upplýsir Þröstur okkur um hvernig öll alvörufræði viðurkenni nú orðið þá staðreynd að enginn veruleiki sé til nema textaheim- urinn; öll merking sé löngu farin „á flot“. Að ætla sér að fanga táknmiðin, það er einhverja skírskotun táknanna, sé eins og að reyna að „veiða lax með ber- um höndum.“ í „bókmenntakreðsunum" sé þessi skilningur löngu orðinn viðtekinn. „Sumar húmanískar fræðigreinar hafa sömuleiðis tekið honum fagnandi sem nýrri þekkingarvídd", segir Þröstur, „en hinar, sem þjást af skerandi raunvísindakomplex“ (líklega bresk-bandarísk heimspeki, sálfræði og önnur utangáttafræði) „hafi sett honum fótinn [svo!] fyrir dyrnar“. Þó er bót í máli að leiðrétting þessa er væntanleg úr óvæntri átt því að raunvísinda- menn munu „fyrr eða síðar“ (spádómsorð Þrastar) verða að hleypa „túlkun- inni og fylgifiskum hennar inn í kreðsur sínar“, jafnvel þótt hún sé vissulega „ógnun við veldi þeirra yfir orðræðu sannleikans". Já, þá verður nú gaman að lifa, má skilja á höfundi: hver fræðigrein og samfélagskimi lokuð inni í sínum textaveruleika og draumsýnin um almenn sannindi um heiminn sem við byggjum farin veg allrar veraldar. í annarri hugvekjunni13 birtist okkur skáldleg og söguleg sýn á þróunina frá algildisglópsku til afstæðis: Eftir fall frumsagnanna („grands récits“) „stendur gríðarmikið tóm sem við berjumst við að fylla í með endalausum TMM 1998:4 www.mm.is 109
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140

x

Tímarit Máls og menningar

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.