Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.01.2009, Qupperneq 131

131
NÚLLSTILLING Á H A ÍTÍ
Duvalierfeðga eru jafnan taldar hafa framið.46 Athugun á ofbeldisverkum á
vegum Lavalas leiddi einnig í ljós að þar var um ofbeldi glæpagengja að
ræða. Í Port-au-Prince eru vopnuð glæpagengi, rétt eins og í São Paulo,
Lagos og Los Angeles; fjöldi þeirra hefur vaxið ört á undanförnum árum
um leið og þúsundir dæmdra fanga af haítískum og haítísk-amerískum
uppruna hafa verið fluttir til landsins úr bandarískum fangelsum. Framar
öllu þarf að átta sig á því að bróðurpartinn af þeim ofbeldisverkum sem
drýgð hafa verið á Haítí undanfarið má rekja til málaliðahersveitanna sem
notið hafa þjálfunar Bandaríkjamanna og andstæðingar Lavalas-stjórn-
arinnar hafa beitt fyrir sig frá því sumarið 2001.
Lokaatlagan
Efnahagslegar hömlur lömuðu ríkisstjórn Lavalas og pólitískur þrýstingur
króaði hana af; en þegar allt kom til alls þurfti gamaldags hernaðarlegar
þvinganir að hætti Contra-skæruliða til að hrekja hana frá völdum.
Forsprakkar Convergence Démocratique-hreyfingarinnar drógu enga dul
á fyrirætlanir sínar þegar Aristide tók að nýju við forsetaembætti í febrúar
2001; þeir fóru opinberlega fram á að Bandaríkjamenn gerðu innrás að
46 Árið 2000 greindi Amnesty frá því að „margir frambjóðendur í kosningum, flokks-
meðlimir og ættingjar þeirra hefðu verið drepnir, flestir af óþekktum árásarmönn-
um“. Þeirra á meðal var hinn hugdjarfi vinstrisinnaði útvarpsfréttamaður Jean
Dominique. Einnig voru „ýmsar fregnir af óréttmætum manndrápum af hálfu lög-
reglu; flest þeirra drepnu voru grunuð um glæpi“. Árið 2001 var annar blaðamað-
ur, Brignol Lindor, drepinn „af glæpalýð sem í voru meðlimir í stuðningssamtök-
um FL“, og Amnesty vísar til „allmargra tilvika þar sem fólk sem grunað var um
glæpi var drepið af lögreglu eða mannsöfnuði sem iðkaði ‘réttlæti götunnar’“, en
nafngreinir aðeins eitt fórnarlamb slíkra verka (Mackenson Fleurimon, sem „var
að sögn skotinn til bana 11. október af hálfu lögreglunnar í Cité Soleil-hverfinu í
Port-au-Prince“). Árið 2002 „voru að minnsta kosti fimm manns drepnir, að sögn“
í róstrum milli fylgismanna andstæðra stjórnmálaflokka, og sjö manns (þar af þrír
sem töldust stuðningsmenn FL) virðast hafa verið annaðhvort teknir af lífi eða
„látnir hverfa“. Að auki nefnir Amnesty tvö önnur manndráp á árinu 2002:
Christophe Lozama, FL-sinnaður friðardómari, var skotinn til bana, og lífvörður
eiginkonu Jean Dominique sömuleiðis. Þegar þetta er skrifað er skýrslan um árið
2004 (sem tekur til ársins 2003) ekki komin út, en minnisblað frá Amnesty sem
lagt var fram 8. október 2003 skýrir frá auknu ofbeldi í árekstrum milli andstæð-
inga og fylgismanna FL; þar eru nafngreindir tveir fylgismenn FL sem létust í
pólitískum róstrum og vísað til staðhæfinga ríkisstjórnarinnar um að fjórir aðrir
fylgismenn FL hafi verið drepnir í Cité Soleil. Allar þessar skýrslur má finna á
www.amnesty.org. Sjá einnig Arthur, Haiti in Focus, bls. 25; Patrick Bellegarde
Smith, Haiti: The Breached Citadel, Boulder 1990, bls. 97–101.