Skagfirðingabók - 01.01.1982, Page 14
SKAGFIRÐINGABÓK
Meðfram Staðarfjöllum að austanverðu, fram af Borgarsveit,
er Sæmundarhlíð. Norður eftir hlíðinni rennur Sæmundará, út
fyrir neðan Reynistað, og heitir þá Staðará, út í Miklavatn. Úr
Miklavatni fellur kvísl í landnorður til Héraðsvatna, skammt frá
því, er þau fall í sjóinn, og heitir Víkin. Yzt nær hlíðin austur að
Héraðsvötnum.
En þegar framar dregur, myndast ás allbreiður austanvert við
Sæmundarhlíð, og heitir Langholt. Þar tilheyrir og nokkurt
undirlendi meðfram ásnum að austanverðu. Nær það yzt austur
að Héraðsvötnum, en framar aðeins austur að Húseyjarkvísl.
Fyrir framan svonefndan Affalla, milli Húseyjarkvíslar að
vestan og Héraðsvatna að austan, er sléttlendi mikið, og heitir
Vallhólmur.
Þá tekur við Tungusveit. Að austan takmarkast hún af Jök-
ulsá, en að vestan nær hún upp til fjalla, er greina hana og
Svartárdal í Húnavatnssýslu.
Fram af meginhéraðinu liggja Skagafjarðardalir, Svartárdalur
vestast, þá Vesturdalur, og austast Austurdalur. Norður eftir
Svartárdal rennur Svartá. Utar skiptir hún nafni og kallast Hús-
eyjarkvísl; fellur í Héraðsvötn. Milli Svartárdals og Vesturdals
liggur Goðdalakista. Eftir Vesturdal rennur Jökulsá vestari, og
Jökulsá eystri ofan eftir Austurdai. Koma báðar árnar úr Hofs-
jökli norðanverðum, renna saman niðri í byggð, skipta síðan
nafni og kallast Héraðsvötn. Þá er dalina þrýtur, taka við
óbyggðir þær, er liggja um miðbik landsins. Norður af Austur-
dal heitir Kjálki, að austanverðu við Jökulsá, út undir Norðurá,
er fellur í Héraðsvötn.
Norðurárdalur liggur í austur upp undir heiðar. Milli hans að
vestan og Oxnadals og Hörgárdals að austan liggur* Öxnadals-
og Hörgárdalsheiði. Um þennan dal þveran rennur Valagilsá og
fellur í Norðurá.
Þá tekur við allmikil sveit, er liggur út með Héraðsvötnum að
* Svo í handriti.
12