Skagfirðingabók - 01.01.1982, Page 62

SKAGFIRÐINGABÓK
hafði það ekki gerzt, að íslenzkur maður væri valinn í þetta
embætti. Engu að síður var Skúli Magnússon skipaður landfó-
geti, og konungur veik þannig frá þeirri venju, að landfógeti
skyldi vera af öðru þjóðerni en íslenzku. Jafnframt gekk hann
fram hjá öðrum umsækjanda, Dana, sem stóð nær því að hljóta
embættið samkvæmt uppröðun Rentukammersins.
Eftir að Skúli hafði hlotið skipun samkvæmt konungsúr-
skurði, ds. 9- des. 1749, var honum boðið að leggja fram trygg-
ingu fyrir tekjum konungs og átti upphæðin að vera 1000
ríkisdalir. Setning í embættið færi ekki fram fyrr en þessu væri
fullnægt.' Af þessu verður það enn auðsærra en ella, að Rentu-
kammerið hafði ástæðu til að setja Toft í fyrsta sæti og Skúla í
annað sæti. Engu að síður verður Skúli fyrir valinu, og verður
þetta að teljast vitnisburður um einkar jákvæða afstöðu konungs
til Islands.
Það er þó mjög vafasamt, að konungur hafi tekið það upp hjá
sjálfum sér að skipa Skúla í þetta embætti. I uppkasti að bréfi til
yfirmanns Rentukammersins, Otto Thotts, lætur Skúli þá
skoðun í ljós árið 1751, að hann eigi Thott að þakka, að hann
hlaut landfógetaembættið.1 2 E. t. v. ber þó aðeins að skilja þetta
svo, að Thott hafi verið því hlynntur að Skúli hlyti embættið og
átt þátt í skipun hans; má raunar teljast óvíst, að Skúli hafi
gerþekkt þetta mál. Thott hefur lagt tillögugerð Rentu-
kammersins fyrir konung, og nafn hans sjálfs stendur undir
henni, svo og nöfn annarra fulltrúa í Rentukammerinu, og þótt
hann hafi svo mælt munnlega með því, að Skúli yrði skipaður i
embættið, hafði hann þó sjálfur sett annan mann, Hans Toft, í
fyrsta sætið í tillögugerðinni. Þess er þó að gæta, að ekki má
ofmeta þá þýðingu, sem uppröðum Rentukammersins á um-
1 Sbr. bréf Rentuk. til Skúla um þetta, ds. 18. ap. 1750. Bréfabók Rentukammersins.
2 Bréf landfógeta, Landfógetasafn. Uppkastið er dags. 1. ág. 1751; það hefst með
þessum orðum: „Ligesom jeg i fjor havde den Ære at aflægge min underdanige
Taksigelse til Deres Excellence som havde den Naade for mig att se mig befordret
til den mig allernaadigst anbetroede Landfoged Tjeneste udi Island . . .“
60