Skagfirðingabók - 01.01.1982, Page 130
SÍÐASTI FÖRUMAÐUR í SKAGAFIRÐI
eftir GUÐVIN GUNNLAUGSSON
„Dagarnir líða og hverfa í haf tímans. Líða eins og þeir hefðu
aldrei verið, og með dögum og árum hverfa mennirnir óðfluga í
skaut jarðar. Þeir gleymast og týnast, því að saga þeirra er hvergi
skráð.
Kynlegar sagnir lifa þó enn á vörum fólks um ýmsa menn,
sem einhverju sinni hafa lifað og hrærzt hér á þessari jörðu.
En þá hafa þeir menn allajafna verið frábrugðnir öðrum að
ásýnd, háttum og ýmsu öðru og því ekki gleymzt eins fljótt og
sumir samtíðarmanna þeirra. Þetta á þó einkum við um vissan
flokk manna, förumennina, sem nú eru alveg að hverfa úr
sögunni og því orðnir fágætar fornminjar frá eldri tímum.“
Þannig skrifar Elínborg Lárusdóttir í inngangi að bók sinni
Förumenn.
Ef við hefðum fylgzt með mannaferðum um austanverðan
Skagafjörð, og þó nánar tiltekið norðurhlutanum, á árunum
eftir 1920 og fram til ársins 1946, hefðum við sjálfsagt veitt
athygli aldurhnignum manni. Fyrir kom, að hann var ríðandi,
oftast þó gangandi og seinni árin með stafprik að styðjast við.
Ekki fór þessi ferðamaður alltaf alfaravegi, heldur valdi sér þá
leið, sem honum þótti bezt henta í hvert skipti. Ekki kom hann
nema á vissa bæi, gekk á svig við aðra, sem hann vildi ekki koma
á, eða hitta fólk þaðan. Þessi maður hét Sveinn Sveinsson og var
venjulega kallaður Sveinn lagsmaður eða Sveinki lagsi.
Ég hefi kallað þessa grein: Síðasti förumaður í Skagafirði, því
128