Skírnir - 01.04.2001, Side 132

126
KIRSTEN WOLF
SKÍRNIR
mestu leyti í leiðurunum sem deildu á vandamál misheppnaðra
hjónabanda, ójöfnuð við hjónaskilnað, ónógan lífeyri fyrir ekkjur
og málefni tengd drykkjusýki.
Hjónabandið var þungamiðja margra greina eftir Margrjeti (og
einnig Sigfús) - merking þess og gerð og ekki síst leiðir til að binda
enda á það. I Freyju birtust hvað eftir annað þýddar fréttir af nýjum
eða endurskoðuðum lögum um hjónaskilnaði og Margrjet og Sig-
fús kröfðust þess oft í greinum sínum og leiðurum að sifjalöggjöf í
Kanada yrði færð í frjálslyndara horf. I þeim tilgangi færðu þau rök
fyrir að hjónaband, sem Sigfús skilgreindi sem „félagslegt samband
milli tveggja persóna, sem eru siðferðislega, heilsufræðilega og and-
lega hæf til að vera forcldrar“ (VIII:3 [1905]: 55), og skilnaður ættu
að vera borgaralegir samningar fremur en trúarlegir:
Prestar eru ofar [svo] pliktugir að gifta og spyrja fárra spurninga nema
þeirra sem flestir geta með góðri samvizku svarað undir þeim kringum-
stæðum, en þeir gjöra minna að því að vara hjónaefnin við undir hvaða
lög þau séu að gangast: hann að bindast þeirri skyldu að annast hana eins
og ómaga æfilangt, hversu leið sem hún kynni að vera honum, hún að gefa
sig manni á vald æfilangt, allt sitt frelsi, í andlegum og líkamlegum skiln-
ingi, afsala nafni sínu og taka á sig hans nafn, sem betur en nokkuð ann-
að sannar eignarrétt mannsins yfir konunni. Hún, að standa í sömu stöðu
og vinnukona manns, hlýðin og undirgefin, að öðru en því að hún á enga
heimtingu á kaupi fyrir vinnu sína og engan rétt til að skifta um vist. Þetta
eru nú hin lagalegu réttindi, en sem betur fer ekki fylgt af fjölda eigin-
manna, en hví þá að líða þau lög, sem aðstoða skálkinn í að kúga konuna
sína, en hafa ekkert gildi fyrir hinn ærlega og ástríka eiginmann? Það er
enginn skyldur til að bera virðingu fyrir slæmum lögum, né hlýða þeim.
Hver þegn á heimting á lagavernd, og því er sjálfsagt að þjóðin heimti
betri lög, þegar hún sér þess þörf, en lyppist ekki undir hverju kúgunar-
fargi bara af því það er gamalt og verndað af óheilnæmum stofnunum eins
og kirkjunni. (VIII:4 [1905]: 75)
Margrjet var mjög á móti hjónaböndum sem haldið var áfram af
hreinu hagræði. Að hennar dómi voru slík hjónabönd ekkert ann-
að en „þrælahald, þar sem ástin er þorrin [og] umburðarlyndi
ómögulegt" og bæri að binda enda á þau, ekki síst barnanna vegna,
því hún taldi að „fyrsta og helgasta skylda sérhvers foreldris að sjá
um að réttur barnanna til heilbrigðrar tilveru [...] sé ekki fótum
troðinn" (VIII:8 [1906]: 197). Velferð barna var henni mikið