Skírnir - 01.04.2001, Page 133

SKÍRNIR
TIL VARNAR MANNÚÐ OG JAFNRÉTTI
127
áhugamál og hún var þeirrar skoðunar að frumskyldur kvenna
væru helgaðar heimilinu, en þær ættu samt ekki að hindra konur í
því að stunda félagsstörf og vinnu utan heimilis, einkum ef þær
neyddust til þess af fjárhagsástæðum. Gremja hennar gagnvart
gamalgrónum viðhorfum kemur berlega í ljós í skýrslu hennar um
fyrirlestraferð í Gimli og nágrenni:
Á Gimli á kvennfrelsismálið marga góða vini. [...] En svo virðist, sem öll-
um þorra fólks sé óljóst að nokkuð þurfi að gjöra, eða nokkuð sé hægt að
gjöra, og margir standa í þeirri fárlegu villu, að konur standi andlega svo
langt fyrir neðan karlmenn, að þeim sé ekki viðbjargandi. Enn aðrir virð-
ast skilja jafnrétti kvenna þannig, að komist það á, muni það endilega um-
turna mannfélagsskipulaginu í heiminum, og að sú umturnun gangi svo
langt, að karlmenn einir verði að eiga og ala börn, ef mannkynið eigi að
halda áfram að vera til, því konan þurfi endilega að fylla öll embætti,
drekka allt vín, yrkja allt landið, heyja öll stríð, með fl. og fl. álíka senni-
legu. Jafnvel konum finnst það fádæma óhæfa, að hugsa til þess að hafa
sæti á þingi eða vinna á skrifstofu og fylla önnur embætti. „Yfirgefa
blessuð börnin, það er svo dæmalaust ómóðurlegt og ókvennlegt.“ Jafn-
vel þó þær á þann hátt gætu séð börnunum sínum fyrir fullkomnustu
hjálp, af því þær gætu goldið góðri, fullkominni stúlku fullkomið kaup af
launum sínum. En þegar mæður verða að ganga út í daglaunavinnu - gólf
og fataþvott, og verða að skilja börnin eftir í reiðileysi alla daga, af því að
vinnulaunin hennar hrökkva ekki fyrir bráðustu lífsnauðsynjum barn-
anna, því síður til að borga vinnukonu af þeim líka, um það fæst enginn.
Það er ekki ómóðurlegt að yfirgefa börnin, nema þegar það bætir kjör
móðurinnar, og hún með því að bæta sín kjör getur bætt kjör barnanna!
Hvílík hugsunarræði! [...] Maður veit varla hvort maður á heldur að
hlæja, gráta eða reiðast, þegar maður rekur sig á hinar margtuggnu,
margvíslegu mótbárur gegn mannréttindum, og stundum verður maður
að gjöra allt í senn. (IX:3 [1906]: 70-71)
Sívaxandi fjöldi áskrifenda að Freyju og viðbrögð þau sem hún
fékk í lesendabréfum benda til þess að æ fleiri konur hafi látið
sannfærast af rökum Margrjetar. Margrjet bendir meira að segja á
það í febrúarblaðinu 1901 (IV:1) að Ingibjörg Jóhannesdóttir, for-
maður Hvítabandsins í Winnipeg, hafi safnað undirskriftum með
ósk til fylkisstjórnarinnar um að konum í Manitoba yrði veittur
kosningaréttur og að þar sem engin deild Hvítabandsins sé starf-
andi í Selkirk hafi hún tekið það upp hjá sjálfri sér að safna undir-
skriftum þar: „varð afleiðingin af tveggja daga vinnu 224 nöfn og