Tímarit Máls og menningar - 01.12.2013, Síða 123

D ó m a r u m b æ k u r
TMM 2013 · 4 123
lægðin frekar efniviður, átök eða farveg-
ur.
Þetta birtist meðal annars í ‚element-
inu‘ sem er títtnefnt. Að vera í sínu ele-
menti er orðatiltæki sem skýtur reglu-
lega upp kollinum og virðist vandmeð-
farið, hvert er þetta element? Þegar
kemur að viðtakanda bréfsins virðist
elementið tengjast eldspýtum en element
bréfritara virðist vera fjarlægðin, ferða-
lagið, borgin. Og borgin er risastór og
einkennist af andstæðum, sem meðal
annars birtast í muninum á degi og
nóttu. Fólk sem rekur veitingahús kastar
út um dyrnar allskonar úrgangi: „serví-
ettum, sígarettum, síkópötum / – allt
sem gengur af / endar úti á gangstétt“, „í
skjóli nætur koma pappírsfjölskyldurnar
/ og láta greiparnar sópa göturnar / taka
allt / sem er einhvers virði // nema nátt-
úrulega síkópatana“.12 Ljóðmælandi seg-
ist „elska / allt sem er klístrað og vafa-
samt við þessa / borg nema / þegar
stálpuðum börnum er stolið um hábjart-
an dag“. Þetta er þó ekki eina hættan,
því „í svækjunni aka / menn með fram-
ljósin slökkt, þeir læðast / aftan að
grunlausum (minnir / á kvikmyndina
christine)“.13 Það er því ljóst að hætturn-
ar eru margar en samt sér ljóðmælandi
reglu í öngþveitinu: „mannshvörfin /
kryddmarkaðstjöldin / villtu börnin /
stefnuljósleysið, slefberana“.14
Heimurinn skreppur saman þegar
jólasveinninn gáttaþefur þefar upp úr
ruslatunnum, líklegast í leit að æti.
Mögulega var þetta þó Bobby Fischer, en
ljóðmælandi hefur einmitt farið á Lond-
on Bar sem skákmaðurinn „sótti á sinni
tíð“.15 Íslenskar pönnukökur eru til sölu
á einu götuhorni og Svíþjóð er auðvitað
sínálæg og skapar áhugavert samtal hins
skipulagða norræna velferðarríkis við
suður-ameríska óreiðu og örbirgð.
Þennan samslátt menningarheima
mætti líka lesa í ljósi þýðinga, en svo
virðist sem bréfritari hafi hugsað sér að
stunda slíkar, en lendir í öngstræti með
slettur: „flamberað er ekki einu sinni
íslenska“.16
Auk þýðinganna eru ýmsar tilvísanir
í ljóð og skrif, titlar ljóðabóka dúkka
upp og kannski má hugsa sér að vanga-
velturnar um vatnið séu dæmi um
vísun, en ljóðmælanda finnst „víðáttu-
merkilegt“
að vatn
geymi upplýsingar
!
þeir segja að
vatn sé minniskubbur framtíðarinnar, að
óteljandi kúbiksentimetrar vatns
muni allt sem hafi gerst í því17
En „hversu lengi getur vatn / munað og
hvenær skrifast / nýjar / upplýsingar yfir
þær sem fyrir eru?“18 Hér má velta fyrir
sér tengslum tíma, vatns og ljóðsins,
seinna segir að elementið sígi í „eins og
þungt vatn“.19 Vatnið drepur í kveikiefni
eldspýtna og svo er til „fólk sem talar
við / vatn / áður en það vökvar blóm-
in“.20 Og fyrst vatnið geymir upplýsing-
ar „ættum við að geta yfir- / heyrt allt
vatnið sem við skutlum á eldinn / og //
orðið einhvers vísari um lífið / og dauð-
ann“.21
Líkt og vatnið geymir ljóðið magn
upplýsinga sem það drekkur í sig frá
umhverfinu. Ljóðabálkurinn Bréf frá
borg dulbúinna storma er sérlega gott
dæmi um það hversu gegndrepa ljóðið
getur orðið, það hvernig það sígur í,
„eins og þungt vatn“. Vatnið umfaðmar
andstæðurnar, þegar það geymir meira
að segja í sér eldinn, þrátt fyrir að
slökkva hann, því það man allt sem ger-
ist. Á sama hátt geymir ljóðabréfið mátt
eldsins og vatnsins, það kallar fram
minningar og býr til nýjar.