Tímarit Máls og menningar - 01.09.2014, Qupperneq 21

TMM 2014 · 3 21
„ A l l a r g ó ð a r b æ k u r f j a l l a u m …“
Tilvísanir
1 Karl Marx, Úrvalsrit II, Sigfús Daðason þýddi, Heimskringla, Reykjavík, 1968, bls. 119.
2 Kurt Cobain, Journals, Riverhead Books, New York, 2002, bls. 121.
3 Kurt Vonnegut, „Hypocrites You Always Have With You“, The Nation, 19. apríl 1980, bls. 469.
4 Sigmund Freud, Ritgerðir, Sigurjón Björnsson þýddi, Hið íslenzka bókmenntafélag gaf út,
Reykjavík, 2002, bls. 57–80. Sjá einnig: Slavoj Žižek, „Melancholy and the Act“, Critical Inquiry,
2000, 26 (4), bls. 658.
5 Sigvaldi Hjálmarsson, „Minningarorð: Ingimar Vilhjálmsson“, Alþýðublaðið, 18. nóvember
1959, bls. 10.
6 Kurt Vonnegut, Sláturhús fimm, Sveinbjörn I. Baldvinsson þýddi, Almenna bókafélagið,
Reykjavík, 1982, bls. 132–135. Sjá einnig: Kurt Vonnegut, Guðlaun hr. Rosewater, Sveinbjörn I.
Baldvinsson þýddi, Almenna bókafélagið, Reykjavík, 1985, bls. 19. „„Ég vildi óska að Kilgore
Trout væri hér,“ sagði Eliot, „svo ég mætti taka í hönd hans og segja honum að hann sé mesti
rithöfundur samtímans. Mér hefur verið sagt að hann hafi ekki getað komið vegna þess að
hann hafi ekki fengið frí úr vinnunni! Og hvers konar vinnu hefur þetta þjóðfélag sett þennan
mesta spámann sinn í?“ Eliot svelgdist á og mátti ekki mæla um stund. Hann gat ekki fengið
sig til að nefna við hvað Trout starfaði. „Þeir hafa gert hann að lagermanni í frímerkjamiðstöð
í Hyannis!““ Í skáldsögu Vonneguts, Breakfast of Champions, sem út kom 1973 eða fjórum
árum á eftir Sláturhúsi fimm og átta árum eftir Guðlaun hr. Rosewater, kemur reyndar í ljós
að Kilgore Trout var álitinn vera mikilsvirtur listamaður og vísindamaður þegar hann lést á
níræðisaldri. Sjá: Kurt Vonnegut, Breakfast of Champions, Vintage, London, 2000, bls. 16.
7 Sveinbjörn I. Baldvinsson, „Eftirmáli þýðanda“, Sláturhús fimm, Almenna bókafélagið, Reykja-
vík, 1982, bls. 170.
8 Kurt Vonnegut, Sláturhús fimm, bls. 122.
9 Sveinbjörn I. Baldvinsson, „Eftirmáli þýðanda“, bls. 171.
10 Kurt Vonnegut, Sláturhús fimm, bls. 10.
11 Kurt Vonnegut, Sláturhús fimm, bls. 8.
12 Kurt Vonnegut, Sláturhús fimm, bls. 2.
13 Kurt Vonnegut, Sláturhús fimm, bls. 18.
14 Kurt Vonnegut, Sláturhús fimm, bls. 18.
15 „Jokes can be noble. Laughs are exactly as honorable as tears. Laughter and tears are both res-
ponses to frustration and exhaustion, to the futility of thinking and striving anymore. I myself
prefer to laugh, since there is less cleaning up to do afterward – and since I can start thinking
and striving again that much sooner.“ Sjá: Kurt Vonnegut, „Hypocrites You Always Have With
You“, The Nation, 19. apríl 1980, bls. 469. Til gamans má bæta því við hér, að sambærilega
hugsun má finna í ljóði Einars Benediktssonar, Einræður Starkaðar þar sem stendur: „Minn
hlátur er sorg.“
16 Sjá meðal annars: Elliott Oring, Jokes and Their Relations, Transaction Publishers, New Bruns-
wick, 2010. Þá sérstaklega greinina „Jokes and the Discourse on Disaster“, bls. 29–40.
17 Sjá meðal annars: Elliott Oring, Jokes and Their Relations. Þá sérstaklega greinina „Jokes and
the Discourse on Disaster“, bls. 29–40.
18 Kurt Vonnegut, Sláturhús fimm, bls. 8.
19 Sjá: Sigmund Freud, The Interpretation of Dreams, Taylor & Francis, London, 1971. Og: Elliott
Oring, Jokes and Their Relations. Þá sérstaklega greinina „Jokes and the Discourse on Disaster“,
bls. 29–40.
20 Þó má geta þess að bæði mávar og hýenur eru sögð hlæja þegar þau gefa frá sér hvell hljóð sem
minna á hlátur mannfólksins. Þau hljóð eiga þó líklegast ekki upptök sín í þeirri sálfræðilegu
spennulosun sem Freud skrifaði um og tengdi við húmor og hörmungar.
21 Sjá: Jaroslav Hašek, Ævintýri góða dátans Svejks í heimsstyrjöldinni, Karl Ísfeld þýddi, Forlagið,
2011.
22 Kurt Vonnegut, Sláturhús fimm, bls. 20.
23 Karl Marx, Úrvalsrit II, bls. 119.
24 Ólafur Þ. Harðarson, „Allir eru fíf l eða fangar nema ég“, án dagsetningar, sótt 1. apríl 2014,
http://www.irpa.is/article/viewFile/968/pdf_98.