Tímarit Máls og menningar - 01.12.2017, Síða 42

S t e i n u n n G . H e l g a d ó t t i r
42 TMM 2017 · 4
húsin í gömlu bókinni með Grimmsævintýrum. Í dag glitra regndropar á
þakinu eins og bráðinn sykur og augljóslega lumar þetta hús á merkilegum
sögum. Enginn hefur þó heyrt þær, ekki einu sinni ég sem er fjórði ætt-
liðurinn hér. Við erum aðhaldssöm á orðin í þessari fjölskyldu og lúrum helst
á þeim ósögðum. Eina undantekningin er Lilja, rifan í þagnarmúrnum, en
það breytir engu því hún veit ekki meira en við hinar.
Ég fer upp í herbergið mitt og skipti um bol, því sá sem ég er í er blautur
af svita. Það var átak fyrir mig að ætla að taka á móti Janusi þegar hann kom
með rútunni og ég er að velta fyrir mér að fara í sturtu, þegar ég hrekk upp
við skarkala í anddyrinu og hann stendur allt í einu fyrir framan mig þegar
ég kem niður. Okkur bregður báðum. Ég er hvorki smáfríð né nett, fjall og
kona í sama líkama. Hins vegar er ég léttfætt sem er meira en hægt er að segja
um bróður minn sem stendur nú kyrr í miðri stofunni eins og sólsnortinn
tröllkarl.
Ég hringdi dyrabjöllunni … stamar hann og ég kinka kolli. Þessi bjalla
hefur verið biluð lengi, við höfum ekki nennt að láta laga hana.
Sem betur fer er hann ekki að biðja um innilegar móttökur.
Engin faðmlög, engir kossar, engin andúð.
Janus horfir í kringum sig í stofunni og útsaumsmyndirnar hennar
mömmu hafa greinileg áhrif á hann. Ég renni augunum samferða honum
eftir veggjunum og saman skoðum við hausana sem gægjast fram úr
rökkrinu í stofunni svo listilega útsaumaðir að þeir virðast þrívíðir. Ég skil
hvernig honum líður, þetta er dáleiðandi umhverfi, jafnvel fyrir mig sem er
vön því.
Mamma hefur verið svo iðin að rammarnir sem umvefja bróderíið snertast
næstum því og rykagnir sem sveima rólyndislega um herbergið tylla sér á
loðna marglita krossa, nema land og taka tímann.
Allar myndirnar eru  portrett af karlmönnum og þeir snúa að miðju
stofunnar eins og uppstoppaðir hausar mikilvirks veiðimanns. Allir stara
þeir líka á sama punktinn  á miðju gólfinu þar sem ekkert er að sjá nema
mjóan ljósgeisla sem klifrar frá loftljósinu niður á gömlu gólffjalirnar, veik-
burða í daufri dagsbirtunni. Þetta er reyndar eini auði bletturinn í stofunni
okkar, plássið þar sem eitthvað á að gerast. Rétt bráðum.
Janus staldrar við hjá kunnuglegustu andlitunum. Þarna eru nokkrir
leikarar, stjórnmálamaður, rithöfundur og svo er útsaumuð eftirmynd ljós-
myndarinnar af pabba okkar sem kom í Morgunblaðinu þegar hann skrifaði
pistil um vankanta hægriumferðar á Íslandi. Þessi útsaumur er á heiðursstað
á miðjum veggnum fyrir ofan lítið borð með styttu af hjarðsveini. Ég sé að
það tekur á Janus að skoða þá mynd og skil það vel. Það er eins og karlinn
hafi lokast inni. 
Stirðir og grófir andlitsdrættir mannanna eru krosssaumaðir úr mislitum
ullarþráðum, ýktur húðliturinn bleikur og grænn, útlínurnar sikksakkaðar
og harðar. Roy Rogers starir dauðum augum á gólfið. Hann er með hvít ex í