Heilbrigðisskýrslur - 01.12.1943, Page 116

114
beina áhrifum í þessa átl lil heimilanna, t. d. meÖ því að senda
þangað áletruð spjöld, þar sem hent væri á nauðsyn þess að byrja
nógu snemma að gefa börnum lýsi. IJá mætti og litbúa sams konar
spjöld til afhendingar hverri barnshafandi konu.
3. Þótt svo virðist, sem yfirleitt sé nokkru betur séð fyrir Bi-víta-
míni í fæðu vorri en hinum vítamínunum, þeim er rannsókn-
irnar ná til, er hætt við, að víða —■ og þá einkum x kaupstöðum
— geti nokkuð skort á, að svo rnikið fáist af því sem æskilegt er
talið.
Svo sem kunnugt er, hafa sumar styrjaldarþjóðirnar horfið að
því ráði að auka Bi-vítamínmagn fæðunnar með því að blanda
hreinu Bi-vítamíni (thíamíni) saman við allt hveiti, sem notað er
til brauðgerðar, hafi það áður við mötunina verið svipt mestöllu
Bf-vítamíni. Enn fremur hafa verið teknar upp sérstakar mölun-
araðferðir, sem ætlað er að tryggja, að vítamínmagnið skerðist
lítið þrátt fyrir mikla mölun, en geymsluþol hveitisins verði meira
en venjulegs heilhveitis.
Vill manneldisráð leggja til, að leitað verði frekari upplýsinga
um þá reynslu, er þegar hefur fengizt í þessum efnum, svo og
hvort þannig malað hveiti væri fáanlegt og Jxá með hvaða kjör-
um. Annars er athugandi, hvort ekki væri hagkvæinast að vinna
að því, að allt korn verði flutt inn ómalað, en malað hér á landi
með þeim aðferðum og á þann hátl, er bezt þætti henta.
Af öðrum einstökum atriðum viðvíkjandi mataræði almennings má
nefna, að í kaupstöðum mun neyzla mjólkur og mjólkurafurða enn
viða vera minni en æskilegt er, einkum þar sem börn og unglingar
eiga í hlut. Heildarmjólkurframleiðslan mun Jxó vera nægileg til Jxess
að sjá öllum landsmönnum farborða, og víðast mun mega bæta xir
mjólkurskortinum með aukinni ræktun í grennd við kauptún og
kaupstaði, enda hafa víða orðið framfarir i Jxessum efnum á seinni
árum.
Neyzia eggja er almennt miklu minni en æskilegt er, og væri vel,
ef takast mætti að auka framleiðslu þeirra að mun eða svo, að eggja-
neyzla landsmanna gæti orðið sem svaraði einu eggi á mann á dag.
Þá væri og æskilegt, að takast mætti að auka síldarneyzluna veru-
lega. Ekki skortir þar framleiðsluna, en að visu mun, þótt ótrúlegt
mætti virðast, víða óhægt um vik að afla sér hæfilegs heimilisforða
af góðri síld.
Enn má finna það að mataræði almennings, að mjög víða er til-
finnanlegur skortur nýmetis. Mikils hluta kjöts síns neyta landsmenn
saltaðs og misjafnlega verkaðs, eða eftir að Jxað hefur verið of lengi
geymt frosið. Nýr og' óskemmdur fiskur er fátíður á borðum sveita-
fólks, og jafnvel í sumum kaupstöðum er soðningarfiskur yfirleitt
stórum verri en skyldi, einkuxn í Reykjavik. Nýrrar lifrar og hrogna,
cins hins hollasta nýxnetis vors, eiga flestir landsmenn sjaldnast nokk-
urn kost á að afla sér. Er mikil þörf á, að um þetta sé bætt.
Að lokum vill manneldisráð, sem hér með telur lokið þeim störf-
um, sem því hafa verið falin, gera það að tillögu sinni, að skipað verði
með sérstakri löggjög fast ráð kunnáttumanna til þess að vera heil-