Úrval - 01.05.1968, Blaðsíða 65

HIN KONUNGLEGA KARTAFLA
63
um kartöflum verða hitaður upp í
skyndi og detta úr sjálfsalanum eft-
ir örstutta stund.
ÞAÐ GENGUR Á ÝMSU í
ÞESSARI ATVINNUGREIN.
Einn helzti kaupandinn að kart-
öflum í Presque Isle hefur sagt
þetta um kartöfluræktina: „Kart-
öflurækt er líklega eina atvinnu-
greinin, þar sem maður byrjar stór-
skuldugur og deyr stórskuldugur,
en græðir svo heilmikið af pening-
um þar á milli.“ Þegar ótíð eyði-
lagði mikinn hluta uppskerunnar í
flestum öðrum héruðum árið 1964,
rökuðu kartöfluræktarbændur í
Maine-fylki saman mestum gróða,
sem um getur í sögu kartöflurækt-
arinnar í þessu mikla kartöflurækt-
arfylki,því að hið litla framleiðslu-
magn víðast hvar gerði það að
verkum, að heildsöluverðið komst
upp í 6.30 dollara tunnan, sé mið-
að við meðalverð á 7 mánaða löngu
tímabili. Bóndi, sem átti 74 ekru
kartöfluakra, hafði því nettótekjur,
sem komust fram úr 52.480 doll-
urum, miðað við þetta verð, en sá,
sem átti 200 ekrur, græddi minnst
141.800 dollara. Eldri kynslóðir
kartöfluræktarbænda í Mainefylki
voru alþekktir fyrir það, hversu
fífldjarfir þeir voru með tilliti til
þeirrar staðreyndar, að kartöflu-
verðið hefur verið háð gríðarlegum
sveflum. íbúar í Presque Isle
minnast gamals bónda, sem frels-
aðist rétt fyrir uppskerutímann og
lét þá trú sína, ákveðið í ljósi, að
„Guð mun sjá fyrir sínum,“ Því lét
hann kartöflurnar liggja í jörðu og
fór í skemmtiferð suður til Florida,
þar sem hann dvaldi langa hríð.
Þennan vetur féll kartöfluverðið
svo óskaplega, að hinir bændurnir
í héraðinu flýttu sér að losa sig
við allt það magn, sem þeir gátu
komið út á þessu lága verði, þar
eð þeir óttuðust, að verðið mundi
enn lækka. En frelsaði bóndinn flat-
magaði á meðan í sólskininu suður
í Florida-fylki, líkt og kartöflurnar
hans sæju honum fyrir gnægð skot-
silfurs þrátt fyrir hið lága verð.
Hann sneri svo heim um vorið og
tók þá upp kartöflurnar sem höfðu
geymzt alveg óskemmdar í jörðu,
og seldi þær á verði, sem var fimm-
falt hærra en vetrarverðið. Guð
hafði auðvitað séð fyrir sínum ...
þ. e. með óvenjulega djúpum fann-
breiðum, sem höfðu hindrað, að
kartöflur hins trúaða þjóns hans
frysu og rotnuðu í jörðu.
Hin stöðuga eftirspurn verksmiðj -
anna eftir kartöflum getur vel orð-
ið til þess, að hið ótrygga ástand,
sem kartöflubændur hafa orðið að
búa við, hvað verðlag snertir, breyt-
ist svo mjög, að kartöflurækt geti
orðið að öruggum atvinnuvegi, þar
sem ríki nokkurn veginn stöðugt
verðlag. Nú er hægt að breyta of-
framleiðslu, sem skemmdist áður
fyrr eftir nokkurn tíma, í vörur,
sem þola mikla geymslu, og því
minnka mjög líkurnar á því, að
verðið á kartöflum falli niður úr
öllu valdi.
GOÐSÖGNIN UM
KARTÖFLUNA SEM HENTUGT
BÚPENINGSFÓÐUR.
Á meðan neyzla frystra kartaflna
hefur vaxið ofboðslega, hefur neyzla