Úrval - 01.05.1968, Page 113

LUNDÚNIR BRENNA
111
höfðu orðið eldinum að bráð, og
það var ákveðið, að 51 þeirra skyldi
endurreist. Arkitektinn, sem stóð
fyrir byggingu allra þessara
kirkna, var Christopher Wren, og
byggingarafrek þetta er einn mesti
og listrænasti sigurinn í allri sögu
Englands og kirkjunnar, höfundi
sínum til mikils sóma.
Mesta meistaraverk Wrens var
þó endurbygging St. Pálsdómkirkj -
unnar. Um leið og hálfhrundir
veggir kirkjunar voru brotnir nið-
ur, byggði hann sér pall, en af
honum mældi hann fyrir hinu nýja
hvolfþaki. Dag einn kallaði hann til
verkamanns eins og bað hann um
að koma með stein, svo að hann
gæti merkt stað einn, sem hann
hafði valið í þessu augnamiði. Mað-
urinn tók upp þann stein, sem var
hendi næst í ruslahaugunum. Þetta
var brot úr gömlum legsteini og á
hann var letrað eitt orð: Resurgam
— „Ég mun rísa að nýju“. Hvolf-
þakið var fullgert árið 1710, þeg-
ar Wren var orðinn næstum átt-
. ræður.
Karl II. lifði ekki svo lengi, að
honum auðnaðist að líta þessa
kórónu alls sköpunarstarfs síns í
þágu Lundúnaborgar. Hann dó í
hinum konunglega svefnsal 6. feb-
rúar árið 1685 eða næstum 20 ár-
um eftir eldsvoðann mikla. En þá
hafði hinni glæstu hugmynd hans
um glæsilega, nýja borg innan
gömlu borgarmúranna verið hrund-
ið í framkvæmd.
„City of London“, borgin innan
gömlu múranna, var ekki lengur
samsafn öngstræta og hreysa, þar
sem öllu ægði saman í ofboðsleg-
um þrengslum, borg subbulegra
leiguhjalla og vesælla fátækra-
hverfa, sem hróflað hafði verio
upp. Nú stóðu þar þúsundir snot-
urra húsa úr rauðum múrsteini við
steinlögð stræti. Og hús þessi höfðu
öll verið byggð í samræmi við
byggingarsamþykkt. Gatnamót.
höfðu verið víkkuð, bugður höfðu
verið teknar af strætum og halli
jafnaður.
í fyrsta skipti um aldaraðir þurfti
gangandi fólk nú ekki lengur að
vara sig sífellt á alls konar út-
skotum húsa, er áður höfðu skag-
að fram í götuna. Nú voru húsa-
raðirnar alveg beinar. Cityhverfið
hafði losnað við svartadauða, drep-
sóttina hræðilegu, sem hafði leikið
íbúa þess hræðilega öld fram af
öld. Áður höfðu börnin ekki getað
vænzt þess að ná fullorðinsaldri
án þess að verða fórnardýr þessa
hræðilega sjúkdóms. En nú var því
lýst yfir, að Lundúnaborg væri sú
borg heimsins, „þar sem heilbrigð-
isástandið væri bezt“.
Nú sendu þakrennur ekki leng-
ur vatnsgusur niður í andlit veg-
farenda. Nú runnu ekki lækir af
alls konar úrgangi niður eftir miðj-
um strætunum. Loftið þar var jafn-
vel ilmandi og hreint, vegna þess að
göturnar voru breiðari og lengra
á milli húsanna.
Og nú var ekki lengur eins mik-
il eldhætta í borginni sem áður.
Aldrei framar mundi slíkur ógn-
aratburður sem eldsvoðinn mikli
árið 1666 endurtaka sig þar. Flest-
öll þeirra þúsunda húsa, sem reist
höfðu verið, voru annaðhvort úr
múrsteinum eða steini. Eldvarnar-