Úrval - 01.11.1968, Page 56

54
ÚRVAL
um, celloleik, tónsmíðum og píanó-
leik. Fyrsta starf hans var að vera
celloleikari í óperuhljómsveit, sem
fór til Brasilíu, en það var einmitt í
þeirri ferð, sem það atvik gerðist
sem sagt var frá í upphafi.
Þrátt fyrir sigurinn í Brasilíuför-
inni, sneri hann aftur heim til
Parma, en hélt brátt til Genúa og
gerðist þar söngkennari. Honum
var ljóst, að það var ekki enn tíma-
bært að hann helgaði sig algerlega
hljómsveitarstjórn og auk þess varð
hann að fá sér fast starf, svo að
hann gæti styrkt fjölskyldu sína,
því að nú var faðir hans steinhætt-
ur að vinna.
Á árunum 1887—93 fór hann frá
einni borginni til annarrar, vann
þau störf, sem honum buðust, en
hélt þó áfram námi sínu. Það var
ekki fyrr en árið 1894, þegar hann
var orðinn tuttugu og sjö ára gam-
all, að hann varð, fastráðinn hljóm-
sveitarstjóri í borginni Turin. Ár-
ið 1898 var hann orðinn svo þekkt-
ur, að honum bauðst staða við hina
frægu La Scala óperu í Mílanó.
Enda þótt hann væri þegar orð-
inn mjög snjall stjórnandi, var
skapofsi hans og kröfuharka svo
mikil, að það var næstum ómögu-
legt að vinna með honum. Hann
átti í stöðugum deilum við hljóð-
færaleikarna, söngvarana og leik-
hússtjórana.
Árið 1891 réðist hann til óperunn-
ar í Genúa og þar varð sú breyting
á högum hans, að hann fékk alger-
lega frjálsar hendur til að stjórna
óperum eftir sínu eigin höfði og eins
og hann taldi réttast. Hann dvaldi
í Genúa fimm leiktímabil, og það
var á þessum tíma sem hann náði
fullum þroska sem hljómsveitar-
stjóri. Hann stjórnaði fyrsta flutn-
ingi á óperunni Rugnurök eftir
Wagner og sömuleiðis á óperunni
La Boheme eftir Puccini. Hann
gerðist einnig mikill aðdáandi Verd-
is um þessar mundir.
Á þessu tímabili, þegar hann var
að þroska og fullkomna tækni sína
sem hljómsveitarstjóri, mótaði hann
þá meginreglu í túlkun tónverka,
að hvert verk ætti að leika nákvæm-
lega eins og höfundurinn hefði sam-
ið það. Það kom margsinnis fyrir
á æfingum, að Toscanini lét hljóm-
sveitina allt í einu hætta að leika,
af því að einhver af hljómsveitar-
mönnunum hafði ekki lagt áherzlu
á einn ákveðinn tón.
Toscanini stjórnaði sinfóníu-
hljómsveit í fyrsta skipti árið 1896.
Fram að þessu hafði hann einungis
stjórnað óperum. Hann fór fram á
að hafa þrjár æfingar fyrir hljóm-
leikana í Turin, en stjórn hljóm-
sveitarinnar vildi ekki leyfa nema
tvær vegna kostnaðarins. Dagurinn,
þegar halda átti hljómleikana, rann
upp, áheyrendum var hleypt inn í
salinn og hljómsveitin beið reiðu-
búin á sviðinu. En Toscanini kom
ekki. Það varð að fresta hljómleik-
unum til næsta dags — eftir eina
æfingu í viðbót.
Með fádæma kröfuhörku sinni og
heiðarleika í flutningi tónverka, fór
Toscanini smám saman að afla sér
þess álits, sem hann þarfnaðist. Þeir,
sem réðu hann til starfa, gengu ekki
að því gruflandi, að þeir áttu von
á stöðugum deilum og rifrildi, en
þeir vissu líka að hann var frábær