Úrval - 01.01.1973, Blaðsíða 82
80
ÚRVAL
á eölilegu fæöi. Breytt mataræöi viö
áframhaldandi rannsóknir gat ekki
fækkaö fjölda fitufrumanna.
Ekki er rannsókn, sem gerö var á
rottum viö háskólann i- Cambridge
siöur athyglisverö. Rottunum frá 2
kvenrottum var blandaö saman til aö
koma i veg fyrir áhrif meöfæddra
eiginleika. Aö þvi loknu voru 18 ungar
látnir hjá annarri rottunni en aöeins 2
ungar hjá hinni. Meðan 18 ungar uröu
aö slást um mjólkursopann hjá ann-
arri rottunni, lifðu hinir 2 i
alisnægtum.
Eftir 21 dag voru þeir allir teknir frá
mæðrunum og hver ungi settur i búr
fyrir sig, þar sem þeir fengu eins
mikið að boröa og þeir gátu I sig látiö.
Litlu ungarnir boröuöu hóflega og
voru sem fyrr grannir og fullir starfs-
orku. Rottuungarnir 2, sem lifað
höföu i allsnægtum, átu allt sem tönn á
festi og blésu stööugt út. Þegar
ungarnir voru 3ja mánaða gamlir voru
þeir siðartöldu 200 g þyngri en þeir
fyrri, sem er ekki svo litill munur,
þegar meöalþyngd slikra dýra er um
350 g.
í upphafi leit út fyrir, aö þyngri
rotturnar hefðu likamlega yfirburöi.
Þær voru beinastærri, vöövameiri,
gátu hlaupiö hraðar og lengra og uröu
kynþroska mun fyrr.En eftir um þaö
bil 1 1/2 mánuö fór aö halla á
ógæfuhliðina hjá þeim stærri, en þær
minni sóttu stöðugt á. Að 4 mánuöum
liönum hlupu litlu rotturnar 5 sinnum
hraöar á æfingahjóli og voru á allan
hátt fjörugri en hinar 2 feitu. Og viö
tilraun eftir tilraun dóu offeitu rott-
urnar mun fyrr en hinir grönnu
frændur þeirra.
Að visu er ekki hægt að gera
hiiöstæöar tilraunir á manneskjum, en
þaö er samt sem áður sameiginlegt
álit lækna og sjúklinga, að auðveldara
sé að koma i veg fyrir offitu en lækna
hana. Vörnin á að hefjast þegar I
bernsku.
Neyöið þvi aldrei mat ofan i börnin.
Svo fremi aö fæöiö sé rétt samansett
og innihaldi öll þau efni sem barnið
þarf á aö halda, á hver máltiö ekki aö
standa lengur er 15 minútur.
Ein ástæöan til ofeldis ungabarna er
tilhneiging margra mæðra aö láta
börnin á fast fæöi fyrr en ástæöa er til.
Mjólkin á aö vera nóg fyrstu 2 — 3
mánuöina, aö viöbættu lýsi og ávaxt-
arsafa eða C fjörva.
Venja skal barniö á fast fæöi smátt
og smátt. Þvingiö þaö aldrei til af
ljúka—seinasti spónninn er engu
hollari en sá fyrsti. Móðirin á aö
varast að leika matinn ofan I barniö og
aldrei friöa barniö meö mat á milli
máltiöa. Ef barniö grætur er orsökin
oftast önnur en suitur.
Ofeldisvandamáliö er ekki bundiö
einvörðungu við ungabörnin. Mæöur
1—6 ára barna hafa oft og tiöum
tilhneigingu til að þvinga börnin til aö
boröa af ótta viö aö þau veröi of
litil.Þær vita ekki ætiö hvaö barn á
vaxtarskeiði þarf og gripa þá til
ofeldis til aö tryggja sig.
Gripiö er til hins ótrúlegasta til aö
lokka mat ofan i barniö. Refsingu
hótaö, verölaunum heitiö fyrir hverja
munnfylli og jafnvel leikiö við barniö
meöan á máltlö stendur. A þennan hátt
er barniö vanið á ofát, hvort sem þaö
er svangt eöur ei. Einnig getur slik
heimskuleg framkoma valdiö mótþróa
hjá barninu, svo aö þaö boröi minna
en þaö myndi gera að öörum kosti. En
þau börn, sem frá upphafi hafa alizt
upp viö heilbrigöar matarver.jur,.
kunna sér aö jafnaöi hóf.
Forðizt litlar millimáltiöir. Segist
barnið vera svangt milli mála, gefiö
þvi þá hrátt grænmeti (gulrót, gulrófu,