Úrval - 01.11.1974, Blaðsíða 17

CHILE MÁ EKKI GLEYMAST
15
er ekkja eftir Chilebúa, skáld og
byltingasöngvara, Victor Hara, sem
var mjög vel þekktui í Chile.
Morguninn 11. september 1973
átti að opna sýningu í háskólanum
í Santiago og sýningin átti að heita
„Ilindrum borgarastyrjöld“. Salva-
dor Alliende átti að vera viðstadd-
ur opnunarathöfnina og Victor
Hara átti að syngja byltingasöngva
sína. Þegar Hara heyrði fyrstu
fréttirnar um valdaránið, skildi
hann ekki, hve alvarlegt ástandið
var. Hann ákvað að fara til háskól-
ans engu að síður. Hann kyssti
konuna sína og dæturnar tvær, tók
gítarinn sinn og fór.
Joan áleit, að eiginmaður hennar
kæmist ekki til háskólans. Her-
menn myndu hindra það En hann
komst þangað. Hún frétti það af
hans eigin vörum. Victor hringdi
heim kl. 4. Hann sagðist vera í há-
skólanum og að allt væri í lagi, en
hann kæmist ekki heim sama dag
vegna útgöngubannsins. Hann sagð-
ist elska hana, og bað hana að vera
hughrausta.
Victor Hara sagði ekki konunni
sinni, að háskólinn væri þegar um-
setinn hersveitum herforingjaklík-
unnar, og hermennirnir skytu hvern
þann, sem reyndi að yfirgefa bygg-
inguna. Þetta var í síðasta sinn, sem
Joan talaði við eiginmann sinn.
Hún og dæturnar hlustuðu á út-
varpið. Hún hringdi til vina sinna
og reyndi að komast að því, hvort
eiginmaður hennar væri enn í há-
skólanum. Næsta dag heyrðu þær
í útvarpinu, að hersveitir klikunn-
ar hefðu ráðist inn í háskólann og
„yfirbugað“ stóran hóp af öfga-
sinnum. Orðið „yfirbugað" gat þýtt
handtöku eða aftöku.
Að kvöldi 13. september hringdi
einhver kona til Joan Turner og
sagði henni, að Victor Hara hefði
verið handtekinn og fluttur til
íþróttaleikvangs borgarinnar.
Joan flýtti sér til brezka sendi-
ráðsins og bað um hjálp. Henni var
kurteislega sagt, að sendiráðið væri
reiðubúið að gera allt fyrir hana
sem breskan þegn, en gæti ekkert
gert fyrir eiginmann hennar.
Að morgni 18. september fékk
Joan heimsókn manns, sem hún
vildi ekki gefa upp nafnið á. Mað-
urinn, sem vann fyrir skrifstofu
borgarinnar, sem sá um skrásetn-
ingu látinna, sagði henni, að eigin-
maður hennar væri dáinn og hefði
legið í þrjá daga í aðallíkhúsi Santi-
ago.
Hún hélt til líkhússins. Fyrst kom
hún inn í sal, sem var um það bil
100 fermetrar og fullur af líkum,
öllum sundurskotnum. Mörg líkin
höfðu enn hendur bundnar á bak
aftur. Þau lágu í óreiðu til og frá
um salinn og í hornunum voru þau
í hrúgum.
Joan fann ekki iík eiginmanns
síns á fyrstu hæð, svo henni var
leyft að fara upp á þá næstu. f stig-
anum voru hrannir af líkum og hún
reyndi að stíga ekki ofan á þau. Á
þeirri hæð lágu líkin á göngum og
í herbergjum, þar sem ritvélar
stóðu á skrifborðum.
Að lokum fann Joan lík eigin-
manns síns. Andlit hans var blóð-
stokkið, djúpur hnífskurður var
þvert yfir aðra kinnina, fæturnir
bundnir saman, brjóstið sundur-