Skírnir - 01.01.1882, Blaðsíða 96

98
TYRKJAVELDI.
er farin með öllu), að minnsta kosti í lengstu lög, en ógæfan
er, að Abdúl Hamíd er bæði óráðþæginn og tortrygginn, og
bregður af því flestu, sem sendiboðar stórveldanna ráða honum,
þó hann láti líklega í svipinn, eða þori ekki annað. Hánn
beitir alstaðar brögðum og undirferli, þar sem hann getur þvi
við komið, og við þá eina ráðgjafa líkar honum bezt, sem
leggja dularráð og vilja refjast með honum í öllum málum.
Hann er líka fullur af trúardul Múhameðsmanna, og hlýðir
helzt fortölum þeirra manna, sem minna hann á, að hann sje
„kalíf“ þeirra, og að bæði gengi hans og trúbræðranna sje
undir þvi komið, að samtök og samverknaður þeirra eflist á
ný, og að hann kveðji þá til dáða og afreka undir sína for-
ustu, og merki „spámannsins mikla“. I stuttu máli: soldán
finnur, að í Evrópu hefir illa af sjer gengið, en bæði hann og
leyndarvinir hans ætla, að hann geti rjett hluta sinn í öðrum
álfum, þar sem Múhameðstrúarmenn byggja mikil lönd og fjöl-
sett, en sum þeirra eru enn lýðskyld „kalifinum“ í Miklagarði.
Von er, að þeim verði þá helzt litið til Afríku, þar sem „kalífs-
rikið“ stóð fyrrum með svo miklum blóma, en hinar kristnu
þjóðir hafa þegar lagt undir sig lönd enna „rjett-trúudu“ og
gert þá að sinum undirlægjum. Alzir og Túnis eru á valdi
Frakka, Italir hyggja líklega til að fá Trípólis í sitt hlutskipti,
og á Egiptalandi bera Frakkar og Englendingar báða ráðum
Soldán og jarl hans. Soldáni þyldr sárt undir slíku að búa,
og að sumu leyti er honum það ekki láanda, því hitt getur
hann ekki skilið, að bæði honum og jörlum hans er mest um
að kenna, og því síður, að það fari ekki óskaplegar, er Mú-
hameðstrúarmenn lúta valdi kristinna höfðingja enn er kristnir
menn eru lýðskyldir höfðingjum hinna. jáessvegna hefir hann
ekki getað bundizt ymsra heimuglegra tilrauna, að stæla upp
Múhameðstrúarmenn í Afríku og víðar á móti enum kristnu
yfirboðurum, og sú hugsjón virðirst vaka fyrir honum og hans
leyndárvinum, að nýtt Kalífsríki renni upp aptur í Norður-
Afríku, 'ef trúbræðrum hans tækist að reka þaðan ena kristnu,
eða hnekkja ráðum þeirra og valdi, en hitt sjálfsagt, að þá
beri undir sig forustuvaldið. Vjer höfum lesið grein, sem