Skírnir - 01.01.1882, Blaðsíða 122
124
NOREGUR.
Eitt af umræðuefnum fundarins var það, hvort gera skyldi upp-
eldis- og kennslu-fræði (Pædagogik) að námsgrein við háskól-
ana, eða hvort prófs skyldi krafizt í þeirri fræði og sögu henn-
ar af þeim mönnum, sem settir verða til kennslu i skólum. A
hvorttveggja fjellust meiri hluti fundarmanna. Madvig, J. L.
Ussing og Monrad, prófessor í Kristjaniu, og margir aðrir voru
þessu mótfallnir, því þeir segja, að uppeldiskunnátta og kennslu-
list sje engin „fræði“, og slíkt verði ekki numið á þann hátt,
sem menn nema vísindi við skóla.
Af nýjum skáldritum nefnum vjer skáldsögur eptir A. Kjell-
and, sem heita „Arbeids/olk11 og rElse“, og hafa báðar — eink-
um hin síðarnefnda — þá kosti alla, sem menn hafa fundið á
sögum þessa skálds. Enn fremur hefir komið á prent sögur
eptir Elster (þann er vjer sögðum látinn í fyrra), sem heitir
rFarlige FolkLl og „Solskyeríl, og öllum þykir mikið til koma.
Mest nýnæmi er þó að leikriti eptir Henrik Ibsen, sem hann
hefir kallað rGjengangereíl (apturgöngurnar). Nafnið er svo
valið, af því kona — ein höfuðpersónan i leiknum — kallar
það því nafni, sem endurtekur sig í mannlifinu með ömurlegu
móti, t. d. viðburði sem stafa af ættgengum mannlöstum og
gera sonu eða niðja að einskonar svipum feðra sinna. það má
svo segja, að margir kippist við, þegar eitthvað kemur frá
Henrik Ibsen, enda kemur hann ekki þyrmilegra við kaun
aldarinnar. Imyndir hálfvelgju, yfirdrepskapar og eigingirni
hafa fáir búið til eins meistaralega og hann, og engin kann
að leggja þeim betur orð i munn, sem ljúga að sjálfum sjer.
En það er með þetta rit sem fleiri eptir Ibsen: menn sjá
manninn tefla við sitt ofurefli, berast að straumi, sem hann
orkar ekki móti að leggjast, fljóta uppi um hríð og sökkva
slðan. Engan geisla huggunar frá æðra heimi leggur á
þenna ójafna leik, og þegar hann er úti, er sem maður standi
i niðamyrkri.
Seint í júnimánuði gerðu iðnaðarmenn (timbur- og sögunar-
menn) í Drammen verkafall og urðu því svo miklar róstur sam-
fara, að liðsveitir varð þangað að senda. Á móti þeim var
tekið með grjótkasti, og hleyptu hermennirnir úr nokkrum