Aldamót - 01.01.1902, Blaðsíða 19
23
Þetta er alls ekki neinn spéspegill, sem aflagi og
skekki andlitsmynd íslenzku þjóðarinnar eins og hún
er nú. Þaö er algjörlega ógölluð skuggsjá, þar sein
þjóð vor kemur skýrt út með grundvallar-eiginleg-
leikum þeim og sérkennum, sem hún hefir á þessuin
tíma. Flokkur Kjalleklinga eins og hann var orðinn,
þá er þessir fornsögu-atburðir voru að gjörast, er enn
til meðal vor íslendinga bæði austan hafs og vestan,
— óstýrilátir, oflætisfullir, hrottalegir ribbaldar, sem
ekki með nokkru móti fást til þess að halda þing-
velli þjóðarinnar hreinum, heldur eru stöðugt að ata
hann út með sínum eigin saur.
Nútíðarbókmentirnar íslenzku, að blöðum vorum
og tímaritum meðtöldum, samgilda í mínum augum
flötinni út frá Hofsstöðum í Þórsnesi, sem upphaflega
var til þess kjörin að hafa þar opinbera mannfundi og
heyja dóma. Og umfram alt eru blöðin íslenzku nú
þingvöllur þjóðar vorrar. Allir ætti að geta séð,
hvað er að gjörast á þeim þingvelli nú. Það er
sumt ófagurt, í mesta máta chreint og andstyggilegt.
Völlur sá ætti að vera friðheilagur andspænis sérhverj-
um óþverra. Innan vébanda þess reits ætti alt að
vera hreint.
,,Ekki getur hjá því farið, að hneykslanir komi “,
segir Jesús Kristur sjálfur. Heimurinn liggur í hinu
illa. Vonzkan í mannlegu eðli hlýtur að brjótast út.
Svo lengi sem menn eru ó’nreinir hið innra, hjörtu
þeirra guði frásnúin, má að sjálfsögðu við því búast,
að út frá þeim gangi andlegur saur með orðunum,
sem þeir tala. En það ljótt og svívirðilegt, sem
menn láta út frá sér ganga með munnlegu tali, er þó
tiltölulega lítið skaðvænt oítast í sainanburði við það,