Aldamót - 01.01.1902, Blaðsíða 105
109
bæöi fyrir ofan garð og neöan. Eg held hann knýi
undur-fáa mikiö áfram, gjöri meiri menn úr
fremur fáum, auki skilningsþroska þjóöarinnar sára-
lítið, gjöri kærleikann til hinna eilífu hngsjóna ekki
mikið heitari í hjarta hennar og bæti því minna en
vera skyldi við andlega auðlegð hennar.
Hvers vegna er nú þessu þannig varið?
Oss skortir menn, sem í þessum efnum eru höfði
hærri en hitt fólkið. Menn, sem með sanni verður
sagt um, að sjóndeildarhringur þeirra sé miklu víð-
tækari en sjóndeildarhringur þjóðarinnar. Menn,
sem drukkið hafa í sig það, sem göfugast er, öflugast
og heilbrigðast í framsóknarbaráttu þjóðanna. Menn,
sem sjá og skilja hvað það er, sem hjálpað hefir er-
lendum þjóðum til að afkasta svo miklu og komast á
svo hátt menningarstig.
Þjóð vor þarf að senda beztu skáldin sín út um
heiminn, þangað sem mest er að læra, þangað sem
víðsýnið er mest, þangað sem lífið er hraðast og heil-
brigðast, þangað sem menningarstraumarnir leika um
þá með mestu afli, þangað sem mennirnir kunna bezt
að beita kröftum sínum og vinna flest afreksverk. Þá
fengju skáldin ný yrkisefni, — nýjar og þróttmiklar
hugsanir, sem þjóð vor yrði sólgin í að heyra. Þá
yrði þeim heitt um hjartað. Og þá mundu þeir öðl-
ast þann hæfileika, sem þá nú svo tilfinnanlega
brestur, að geta gjört þjóðinni heitt um hjartað.
Enginn misskilji mig. Eg er ekki að vanþakka.
Vér eígum beztu skáldunum vorum mjög mikið að
þakka. Þeir hafa stráð gulli á götu vora og marga
ánægjustundina veitt oss. En eru ekki smákvæðin
orðin of mörg ? Þurfa þeir ekki að leggjast dýpra ?