Aldamót - 01.01.1902, Blaðsíða 26
30
Iaus sem skáld, þá grafa nokkrir landar vorir í Kaup-
mannahöfn, sem sannarlega ekki eru af verra endan-
um, upp úr gömlum skræöum þar plagg eitt, sem á
er rituö einskonar skáldsaga, í mesta máta and-
styggdeg, saurug og siöspillandi, eftir Jónas heitinn.
Og svo er saga þessi, sem nefnist ,,Salthólmsferð“,
búin undir prentan og gefin út í ,,Eimreiðinni“—með
þeim ummælum frá háskólakennaranum Finni Jóns-
syni, að ,,beztu eiginlegleikar hans (Jónasar Hall-
grímssonar) komi þar fram. “ Það eru fimm ár síðan
,,Eimreiðin“ lagði þetta plagg fram fyrir íslenzkan
almenning. En til þess að það skuli ekki aftur falla í
gleymsku og dá, þá er nú aftur á þessu ári í sama
tímaritinu af hr. Helga Péturssyni, ungum,vel þektum
náttúrufræðingi, á það bent og nýju lofsorði á það
lokið, sagt um það, að það sé ,,skemtilegt og •— fyrir
hvern mann, sem vilji skilja Jónas — dýrmætt. “
Svona er nú smekkurinn í þeirri átt þjóðlífs vors, þar
sem það liggur fast upp að Mímisbrunni Kaup-
mannahafnar-mentunarinnar. Klámyrðin í sögunni
eru reyndar prentuð með grísku letri, svo alþýða geti
ekki lesið þau, en öllum skilst þó, að þar er eitthvað
meir en lítið ljótt á seiði. Og ,,lærðu“ mennirnir
geta speglað sig í ósómanum. Hvað myndi Jónasi
verða, ef hann mætti líta upp úr gröf sinni og sjá,
hvernig með þessu móti er verið að svívirða minning
hans og undir hans nafni að aka saur inn á bókmenta-
völl þjóðar vorrar ? Jónas var breyzkur maður í lif-
anda lífi eins og fieiri. Odrukkinn hefði hann aldrei
látið út úr sér annan eins óþverra, og sízt af öllu
myndi hann hafa viljað, að öðru eins ritverki frá hans
hendi væri haldið á lofti eftir sinn dag. Væri hér