Samvinnan - 01.09.1927, Side 5

S A M V I N N A N
179
Hannes tók við forustu Heimastjórnarflokksins. Jón í
Múla giftist ungur Valgerði Jónsdóttur frá Lundarbrekku
í Bárðardal. Byrjuðu þau búskap að Reykjum í Reykja-
hverfi, en fluttu eftir nokkur ár að Múla í Aðaldal, eftir
að sú jörð hætti að vera prestssetur. Var jörðin vel í
sveit sett, og tók Jón þau ár, er hann bjó í Múla, mikinn
þátt í félagsmálum Þingeyinga. Var hann öflugur stuðn-
ingsmaður kaupfélagsins, bókasafns þess hins góða, sem
nú er á Húsavík, og var auk þess einn af leiðtogum þjóð-
liðsins í Þingeyjarsýslu, en þá hreyfingu má telja fyrir-
boða hinna pólitísku samtaka bænda, er síðar hafa mynd-
ast hér á landi.
Svo sem kunnugt er, skiftu flestöll pöntunarfélög
landsins við L. Zöllner í Newcastle þar til Sambandið
leysti hann af hólmi. Þau viðskifti byrjuðu þannig, að
Jón Vídalín kom til Englands sem trúnaðarmaður Kaup-
félags Þingeyinga nokkrum missirum eftir að félagið var
stofnað. Brátt tókst kynning og samstarf með Zöllner og
Vídalin. Lagði Zöllner til veltufé og verslunarþekkingu
um ensk viðskifti, en Vídalin hafði yfirumsjón með skift-
unum við Island. Stóð þessi félagsskapur með miklum
blóma um stund, en að lokum kom upp ósamlyndi milii
þeirra félaga, og varð Vídalin að fara. Zöllner vantaði þá
áhrifamikinn og vel hæfan Islending er gæti tekið við
yfirumsjón og eftirliti með verslun Zöllners við hin
mörgu pöntunar- og kaupfélög. Zöllner valdi Jón í Múla
til þessa starfs. Lét hann þá af búskap árið 1900, fluttist
þá fyrst til Seyðisfjarðar og rétti þar við í bili pöntunar-
félag Héraðsbúa. Síðan fluttist hann til Akureyrar og
þaðan til Reykjavíkur og bjó þar til dauðadags. Krabba-
mein leiddi hann til bana 5. okt. 1912.
Fáir, sem þektu Jón í Múla, munu gleyma gáfum
hans og gervileik. Og það eitt mun þeim mönnum þykja
áskorta, að svo miklir hæfileikar hefðu átt meir en raun
varð á, að marka enn dýpra spor í þróun samvinnunnar og
viðreisn íslenskra bænda. J. J.
12