Samvinnan - 01.09.1927, Blaðsíða 116
290
SAMVINNAN
legri menningu í landinu betur borgið, ef þetta mál fengi
þann stuðning, sem það krefur og á fyllilega skilið. Vana-
lega er litið svo á rafveitur, að þær séu mest til að prýða
og veita lífsþægindi. Hitt er mönnum enn ekki alment
fyllilega ljóst, að undir mörgum kringumstæðum geta
verið hin mestu gróðafyrirtæki, og svo framarlega sem
landbúnaðurinn á nokkra framtíð fyrir höndum, þá verða
þær það mjög fljótt í mörgum sveitum. Víða eru heilar
sveitir og sýslur, sem enga mótekju hafa, engu síður þarf
þar að hita hús og sjóða mat og ekki er þar æfinlega
hægðarleikur að kaupa útlent eldsneyti. Er því ekki ann-
að úrræði fyrir hendi, en brenna húsdýraáburði. Getur
mönnum skilist, hvert ódæma tjón þetta er fyrir jarð-
ræktina í þessum sveitum. Snmar jarðir eru líka þannig
settar, að þar er góð útbeit lengst af allan veturinn, en
aftur á móti litlar eða engar slægjur nema túnblettur-
inn. Þennan túnblett er svo Ómögulegt að stækka fyrir
áburðarbrenslunni. En er rafveitum yrði þar viðkomið,
mætti stækka túnin og þar sem hver sauðkind þarf lítið
fóður yfir veturinn, er fjárfjölgunin, sem af rafleiðslunni
gæti leitt, bersýnileg. Þar sem mótekja er nærtæk og
óþrjótandi virðist í fljótu bragði að ekki sé brýn þörf á
rafsuðu og hitun, en jafnvel á þeim heimilum getur hæg-
lega, árlegur kostnaður mónýtingarinnar svarað til
þeirra peningaupphæðar, sem er rentur og töluverð af-
borgun af kostnaði einnar rafveitu. Til þess að fá viðun-
andi upphitun á heimili sín hafa margir tekið það ráð,
að útvega sér miðstöðvar-hitunartæki. Eru þau nú orðin
svo algeng, að þeim er síst þörf að lýsa. Með þeim losnar
fólk við hina sótugu og síreykjandi kolaofna. Ekki þykir
sú upphitun þó kostnaðarlítil, þegar fram í sækir. Munu
hvítu kolin reynast ódýrari þegar álíður. Um þetta at-
riði heyrði eg eina skynsama húsfreyju fara þessum orð-
um: „Það er annað að leggja fé til þess, sem altaf eyðir,
eða hins, sem stöðugt er að veita og gefa“.
Ekkert er því til fyrirstöðu að menn geti sjálfir séð,
hvort á heimilum þeirra sé hægt að rafvirkja. Má kom-