Samvinnan - 01.09.1927, Side 96

270
SAMVINNAN
um öðrum, en þegnum Bandaríkja. Hollenska stjómin
skej'tti þessu engu, veitti leyfið Shell félaginu og kvað
það hafa boðið betur. Út af þessu varð úlfaþytur nokku)1
og sendu Bretar mann til Washington til að semja við
Standard Oil um þetta. Varð það að samningum að
Standard Oil fékk hluta af olíulindunum í Mið-Asíu í
sárabætur. Friður þessi var þó skammvinnur, mikið af
ágreiningsefnunum var ekki útkljáð fyr en í Lausanne
ári síðar, og enn var þá, eftir að semja um rússnesku
olíuna.
Ráðstefnan í Genua var fyrsti almenni fundur Ev-
rópuríkjanna síðan árið 1876. Þar sátu nokkur hundruð
stjórnmálamenn og voru að berjast við að bæta úr bölv-
un ófriðarins, með því að klóra samninga á pappírsblöð.
Skriftin tókst sem vænta mátti, en umbótatilraun-
imar mishepnuðust að miklu leyti. Var það að nokkru
olíunni að kenna.
Shell félagið og Standard Oil höfðu bæði komist yfir
hlutabréf og réttindi olíufélaga, sem starfað höfðu í
Rússlandi fyrir stríðið, einnig áttu Frakkar þar eitthveri
skot í reiðinni. Þannig var ástatt fyrir Genuafundinn.
Verkalýðsstjórnin rússneska var ákveðið í að ná sem best-
um kjörum. Stóð hún þar ekki sem verst að vígi, því auð-
valdsríkin höfðu mismunandi hagsmuna að gæta. Bretar
héldu að ráðstjórnin væri horfin frá jafnaðarstefnunni,
hér væri því einungis um fjármál að ræða og þá helst
hvernig auðvaldið gæti best hreiðrað sig í Rússlandi
aftur. Frakkar áttu stórfé í gömlum ríkisskuldabréfum
hjá Rússum. Þeir gerðu því þær kröfur fyrst og fremst
að ráðstjórnin viðurkendi allar gamlar ríkisskuldir og
veitti aftur gömul sérleyfi. Var nú um að gera fyrir
Bandamenn að samrýma þessar kröfur sínar, til þess að
koma auðvaldinu aftur að stjóm í Rússlandi. Hinsvegar
tók ráðstjórnin það til bragðs, að tefla andstæðingunum
hverjum gegn öðmm. Létu Rússar í fyrstu, sem þeir
legðu mikið kapp á að koma öllum olíulindum í Kákasus
undir eina stjórn, og stungu upp á því, að Shell félagið