Samvinnan - 01.09.1927, Blaðsíða 118
292
SAMVINNAN
laust fram við innlenda og útlenda viðskiftamenn, sem
eg hefi fengið frá vélar og aðra hluti til stöðvanna“.
Þessi ummæli Bjama vöktu mig til umhugsunar um
það, hvemig nú í raun og veru rafveitumálinu væri kom-
ið í landinu. Alt fram að þessum tíma hafa svokallaðir
rafmagnsfræðingar eða öllu heldur rafmagnsokrarar, tek-
ið að sér rafveitumar. 1 fyrstu hafa stöðvamar verið
áætlaðar mjög ódýrar, en þegar til kastanna hefir komið,
hefir vanalega þurft að bæta vænni upphæð við. Er
vandalaust, ef til þess kæmi, að nefna dæmi bæði til þessa
og líka hins, að þeim lærðu raffræðingum hefir stund-
um mistekist, meir en dæmi eru til um hina ólærðu Skaft-
fellinga, sem nú hafa staðið fyrir rafveitunum þar í
sýslunum. Ekki munu raffræðingar í Reykjavík fara
mikið fyrir minna kaup en 20—30 kr. á dag. Er þá skilj-
anlegt, að verkstjórakaupið eitt verður ekki minsti kostn-
aðarliðurinn við rafveituna. Þá er síst að furða sig á því
þó menn vilji snúa sér til Bjama í Hólmi með rafveitur
sínar, þar sem hans stöðvar hafa orðið mun ódýrari en
áður hefir þekst hér á landi.
Flestir kannast við gömlu vísuna:
„Meinleg örlög margan þjá
mann, og ræna dögum,
sá er löngum endir á
Islendinga sögum“.
En þá er líka fyrst farið að veita manninum fulla
eftirtekt, þegar búið er að „ræna hann dög-um“, eins og
skáldið kemst að orði. Betur kæmi þó þessari fámennu
þjóð, að hún lærði að þekkja sína bestu hæfileikamenn,
áður en búið væri að kasta á þá rekunum. Eg er ekki
hræddur um að einhverjum guðsmanninum okkar tækist
ekki nógu vel, að mæla t. d. eftir Bjama í Hólmi. Líklega
myndi hann hefja mál sitt eitthvað á þessa leið:
„Þú sem eldinn átt í hjarta
iljar lýsir þótt þú deyir“.
Þetta gæti svo sem orðið nógu áferðarslétt, en hitt
væri þó enn betra, að hæfileikamaðurinn fengi stuðning