Samvinnan - 01.09.1927, Blaðsíða 64
238
SAMVINNAN
viðskifta. Yfirstjórn fyrirtækisins skal eiga sæti í Höfn
og í henni vera bæði Danir og íslendingar. Er það í sam-
bandi við hina tillöguna. Nokkur ákvæði era enn, svo sem
um það, að verslunarstjórnin skuli sjá um, að iðnaðar-
menn taki sér bólfestu í kaupstöðum og vinni handa lands-
mönnum varning, sem annars yrði keyptur frá útlöndum.
Þá fjallar bréf Skúla enn um eitt atriði, sem vert
er að taka vel eftir. Hann vekur nefnilega athygli á því,
að starfsmenn dönsku verslunarinnar hér á landi séu
óþarflega margir. Telur hann, að hún hafi 6—12 fasta
starfsmenn á hverri höfn og sé slíkt óþörf eyðsla. Áætlar
liann starfsmannahald íslensku verslunarinnar miklu
minna og gjörir ákveðnar tillögur um takmörkun þess.
Gjörir hann ráð fyrir, að ekki sparist minni fúlga en 30
þús. dalir árlega með fyrirkomulagi sínu og þykir sem
von er því fé illa varið nú og telur að eitthvað þarfara
mætti með það gjöra. I þessu sver Skúli sig greinilega í
ætt til samvinnumanna nú á tímum. Eitt það, sem þeir
hafa jafnan fundið kaupmannaverslun til foráttu, er alt
of mikið starfsmannahald og annar verslunarkostnaður.
Er þessi eyðsla í rauninni enn meiri nú en á dögum ein-
okunarinnar, þar sem kaupmenn þjóta upp eins og gor-
kúlur á haugi og engin yfirstjóm er til, sem haft geti
eftirlit með ráðsmensku þeirra. En hvorugum hefir dul-
ist, Skúla eða samvinnumönnum nútímans, að slíkt óþarfa
starfsmannahald er gróðrastía fyrir slæpingja í landinu
og hlýtur að gjöra annað tveggja, hækka vöruverðið að
mun eða setja verslunina á höfuðið og baka lánveitendum
mikið tjón.
Ekki verður annað sagt en að kaupfélögin íslensku
hafi dyggilega farið að ráðum Skúla í þessu efni. Er deg-
inum ljósara, að starfskostnaður þeirra er hverfandi
samanborðið við kaupmannaverslun þá, er hefir jafn-
mikla umsetningu. Mætti benda á það, að Sambandið sem
selur og kaupir vörur fyrir meir en þriðjung landsmanna
hefir ekki mannahald eða húsakost nema á borð við
fremur litla heildverslun.